52. Οικία Κατίνας Βέικου-Σεραμέτη
Σύντομη τεκμηρίωση:
Είναι άγνωστη η ημερομηνία της κατασκευής του κτιρίου, αλλά κατά πάσα πιθανότητα χτίστηκε κάποια στιγμή στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Σχεδιάστηκε εξ αρχής για να λειτουργεί ως κατοικία και μεταπολεμικά στο σπίτι αυτό κατοίκησε η εκπαιδευτικός, ποιήτρια και λαογράφος Κατίνα Βέικου-Σεραμέτη.
Η Βέικου-Σεραμέτη γεννήθηκε στους Επιβάτες της Ανατολικής Θράκης το 1912, ήρθε στην Ξάνθη το 1922 ως πρόσφυγας, πόλη στην οποία έζησε μέχρι τον θάνατό της το 1989. Το 1931 αποφοίτησε από το Διδασκαλείο Θεσσαλονίκης (με δάσκαλο τον θρυλικό παιδαγωγό Μίλτο Κουντουρά) και αμέσως διορίστηκε ως η πρώτη δασκάλα του χωριού Μύκη στα Πομακοχώρια της Ξάνθης. Το 1952 τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο της «Εν Αθήναις Γλωσσικής Εταιρείας». Είχε εκδώσει πολλές ποιητικές συλλογές, ενώ έγραφε συστηματικά και στο ξανθιώτικο λαογραφικό περιοδικό
«Θρακικά Χρονικά» άρθρα που αφορούσαν στην λαογραφία της Ξάνθης αλλά και των Επιβατών της Ανατολικής Θράκης.
Το κτίσμα είναι μια διώροφη κεραμοσκεπή κατοικία με δύο πτέρυγες σε σχήμα «Π», κτισμένη σύμφωνα με τα πρότυπα της λαϊκής μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα. Η διακόσμηση στην εξωτερική όψη του κτιρίου είναι αρκετά λιτή. Στον όροφο υπάρχουν αρκετά παράθυρα, τα οποία πλαισιώνονται από λιτές, ξύλινες κάσες με διακοσμητικό γείσο στην πάνω πλευρά.
Στον όροφο του κτιρίου εντοπίζεται επίσης η χαρακτηριστική προεξοχή, το σαχνισί, το οποίο πέρα από το διακοσμητικό ρόλο που επιτελεί ικανοποιεί και βασικές λειτουργικές ανάγκες του κτιρίου, καθώς προσθέτει επιπλέον χώρο στον όροφο.
Μπροστά από το κτίριο υπάρχει ένας μικρός προαύλιος χώρος, περιτριγυρισμένος από σιδερένιο αυλόγυρο, ο οποίος είναι διακοσμημένος με έλικες και λόγχες.
Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος: ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ / ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
Ιστορικά στοιχεία:
Είναι άγνωστη η ημερομηνία της κατασκευής του κτιρίου, αλλά κατά πάσα πιθανότητα χτίστηκε κάποια στιγμή στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Σχεδιάστηκε εξ αρχής για να λειτουργεί ως κατοικία και δε φαίνεται να έχει αλλάξει χρήση από την ίδρυσή του. Μεταπολεμικά στο σπίτι αυτό κατοίκησε η εκπαιδευτικός, ποιήτρια και λαογράφος Κατίνα Βέικου-Σεραμέτη.
Η Βέικου-Σεραμέτη γεννήθηκε στους Επιβάτες της Ανατολικής Θράκης το 1912, ήρθε στην Ξάνθη το 1922 ως πρόσφυγας, πόλη στην οποία έζησε μέχρι τον θάνατό της το 1989. Το 1931 αποφοίτησε από το Διδασκαλείο Θεσσαλονίκης (με δάσκαλο τον θρυλικό παιδαγωγό Μίλτο Κουντουρά) και αμέσως διορίστηκε ως η πρώτη δασκάλα του χωριού Μύκη στα Πομακοχώρια της Ξάνθης. Ασχολήθηκε από μικρή ηλικία με τη συλλογή λαογραφικού υλικού της Ανατολικής Θράκης, και ιδιαίτερα των Επιβατών, ενώ αργότερα ασχολήθηκε και με την καταγραφή λαογραφικού υλικού της Ξάνθης. Το 1952 τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο της «Εν Αθήναις Γλωσσικής Εταιρείας». Είχε εκδώσει πολλές ποιητικές συλλογές, ενώ έγραφε συστηματικά και στο ξανθιώτικο λαογραφικό περιοδικό
«Θρακικά Χρονικά» άρθρα που αφορούσαν στην λαογραφία της Ξάνθης αλλά και των Επιβατών της Ανατολικής Θράκης.
Στοιχεία αρχιτεκτονικής:
Το κτίσμα πρόκειται για μια διώροφη κεραμοσκεπή κατοικία με δύο πτέρυγες σε σχήμα «Π», η οποία είναι κτισμένη σύμφωνα με τα πρότυπα της λαϊκής μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα. Η διακόσμηση στην εξωτερική όψη του κτιρίου είναι αρκετά λιτή. Στον όροφο υπάρχουν αρκετά παράθυρα, τα οποία πλαισιώνονται από λιτές, ξύλινες κάσες με διακοσμητικό γείσο στην πάνω πλευρά. Στον όροφο του κτιρίου εντοπίζεται επίσης η χαρακτηριστική προεξοχή, το σαχνισί, το οποίο πέρα από το διακοσμητικό ρόλο που επιτελεί ικανοποιεί και βασικές λειτουργικές ανάγκες του κτιρίου, καθώς προσθέτει επιπλέον χώρο στον όροφο.
Περιγραφή λοιπών στοιχείων:
Μπροστά από το κτίριο υπάρχει ένας μικρός προαύλιος χώρος, περιτριγυρισμένος από σιδερένιο αυλόγυρο, ο οποίος είναι διακοσμημένος με έλικες και λόγχες.
Σκοπός - Χρήση: Κατοικία
Χαρακτηρισμός: ΦΕΚ 612Β/30-4-1976 και ΦΕΚ 661/Β/17-5-1976 ΦΕΚ 1097 Δ/14.12-1995
Χρονολόγηση (περίοδος): Β’ μισό του 19ου αιώνα
Έτος κατασκευής: Β’ μισό του 19ου αιώνα
Τοποθεσία μνημείου: 41.144296437132, 24.886265182359963
Βιβλιογραφικές παραπομπές:
• Ξάνθη. Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Δήμος Ξάνθης – Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ., Ξάνθη 2008
Διεύθυνση: Πυγμαλίωνος Χρηστίδη 41
Επισκέψιμο: Όχι