38. Αρχοντικό Βαληξόγλου
Σύντομη τεκμηρίωση:
Το κτίριο κτίστηκε κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας του 19ου αιώνα στη συνοικία του Αγίου Βλασίου από τον καπνέμπορο Αλέξανδρο Βαληξόγλου, ο οποίος αποτέλεσε μια εξέχουσα προσωπικότητα της τοπικής κοινωνίας. Ο Βαληξόγλου διετέλεσε εκκλησιαστικός Επίτροπος, Έφορος Σχολών και Δημογέροντας της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας κατά τα τελευταία χρόνια της οθωμανικής περιόδου της πόλης. Το κτίριο σχεδιάστηκε εξ αρχής για να λειτουργεί ως κατοικία και δε φαίνεται να έχει αλλάξει χρήση από την ίδρυσή του.
Πρόκειται για διώροφο αρχοντικό αστικού χαρακτήρα, το οποίο είναι κτισμένο σύμφωνα με τα πρότυπα του νεοκλασικισμού. Η εξωτερική όψη του κτιρίου είναι κατασκευασμένη με απόλυτη συμμετρία και περιλαμβάνει λιτή διακόσμηση, όπως ψευδοπεσσούς με ψευδοεπίκρανα, γείσο μεταξύ του πρώτου και του δευτέρου ορόφου, καθώς και στη στέψη της τοιχοποίας και αψιδωτές διακοσμήσεις πάνω από τα παράθυρα και την κεντρική είσοδο.
Μπροστά από το κτίριο υπάρχει μικρός προαύλιος χώρος, περιτριγυρισμένος από σιδερένιο αυλόγυρο, ο οποίος είναι διακοσμημένος με έλικες και λόγχες.
Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
Ιστορικά στοιχεία:
Το κτίριο κτίστηκε κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας του 19ου αιώνα στη συνοικία του Αγίου Βλασίου από τον καπνέμπορο Αλέξανδρο Βαληξόγλου, μια εξέχουσα προσωπικότητα της τοπικής κοινωνίας. Ο Βαληξόγλου διετέλεσε εκκλησιαστικός Επίτροπος, Έφορος Σχολών και Δημογέροντας της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας κατά τα τελευταία χρόνια της οθωμανικής περιόδου της πόλης. Το κτίριο σχεδιάστηκε εξ αρχής για να λειτουργεί ως κατοικία και δε φαίνεται να έχει αλλάξει χρήση από την ίδρυσή του.
Στοιχεία αρχιτεκτονικής:
Πρόκειται για διώροφο αρχοντικό αστικού χαρακτήρα, το οποίο είναι κτισμένο σύμφωνα με τα πρότυπα του νεοκλασικισμού. Η εξωτερική όψη του κτιρίου είναι κατασκευασμένη με απόλυτη συμμετρία και περιλαμβάνει λιτή διακόσμηση, όπως ψευδοπεσσούς με ψευδοεπίκρανα, γείσο μεταξύ του πρώτου και του δευτέρου ορόφου, καθώς και στη στέψη της τοιχοποίας και αψιδωτές διακοσμήσεις πάνω από τα παράθυρα και την κεντρική είσοδο.
Περιγραφή λοιπών στοιχείων:
Μπροστά από το κτίριο υπάρχει μικρός προαύλιος χώρος, περιτριγυρισμένος από σιδερένιο αυλόγυρο, ο οποίος είναι διακοσμημένος με έλικες και λόγχες.
Σκοπός - Χρήση: Κατοικία
Χαρακτηρισμός: Διατηρητέο, Φορέας ΥΠΠΟ, Απόφαση ΔΙΛΑΠ/Γ/3056/48055, ΦΕΚ 7691/90
Χρονολόγηση (περίοδος): Τέλη 19ου αιώνα
Έτος κατασκευής: Δεκαετία 1890
Τοποθεσία μνημείου: 41.14076836571157, 24.885488688146538
Βιβλιογραφικές παραπομπές:
• Δημήτρης Μαυρίδης, Αγγελοφύλακτος Ξάνθη, Ιερά Μητρόπολις Ξάνθης και Περιθεωρίου, Ξάνθη 2007
• Δημήτρης Μαυρίδης, Σπίτια της Ξάνθης, Ιερά Μητρόπολις Ξάνθης και Περιθεωρίου – Δ.Ε.Α.Ξ., Ξάνθη 2009
• Ξάνθη. Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Δήμος Ξάνθης – Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ., Ξάνθη 2008
• Κατσαρή-Βαφειάδη, Τζ. επιμ. 2023. «Ιστορία και καταγραφή των νεοκλασικών κτηρίων του παραδοσιακού Οικισμού».
Ξάνθη: Δήμος Ξάνθης, σελ. 167
Διεύθυνση: Αγίου Βλασίου 13
Επισκέψιμο: Όχι