20. Οικία 1849
Σύντομη τεκμηρίωση:
Η ανέγερση του κτιρίου αυτού τοποθετείται στα μέσα του 19ου αιώνα και συγκεκριμένα το 1849, σύμφωνα με την ανάγλυφη επιγραφή που υπάρχει στη γωνία του κτιρίου.
Πρόκειται για ένα τυπικό κτίσμα λαϊκής αρχιτεκτονικής, που χρησιμοποιήθηκε εξ αρχής ως κατοικία. Το ισόγειο και το μεσοπάτωμα έχουν χοντρούς πέτρινους τοίχους, ενώ ο όροφος έχει τοίχους λεπτούς από ξύλινο σκελετό (τσατμά) και πολλά παράθυρα. Ο όροφος προοριζόταν κυρίως για τη διαμονή τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ το μεσοπάτωμα με τα λίγα παράθυρα για τη διαμονή τον χειμώνα. Στο ισόγειο βρίσκονταν οι βοηθητικοί χώροι αποθήκευσης και εργασίας. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του κτιρίου και της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής είναι οι προεξοχές του πάνω ορόφου, δηλαδή τα μεγάλα σαχνισιά που προσφέρουν μεγαλύτερο χώρο στον όροφο, καλύτερο φωτισμό και θέα.
Το κτίσμα αυτό είναι το παλαιότερο χρονολογημένο σπίτι στην Ξάνθη, με βάση την επιγραφή που υπάρχει στη γωνία επί της οδού Ορφέως και αναφέρει την χρονολογία κτίσης (μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του 1829). Κάτω από την χρονολογία υπάρχει ένας ανάγλυφος γυναικείος μαστός, που αποτελεί σημάδι των Ηπειρωτών μαστόρων που έχτισαν το σπίτι και ευχετήριο σύμβολο ευημερίας. Παράλληλα, στη φαλτσογωνία σχηματίζεται ανάγλυφο λουλούδι μέσα σε κυκλικό πλαίσιο.
Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
Ιστορικά στοιχεία:
Η ανέγερση του κτιρίου αυτού τοποθετείται στα μέσα του 19ου αιώνα και συγκεκριμένα το 1849, σύμφωνα με την ανάγλυφη επιγραφή που υπάρχει στη γωνία του κτιρίου.
Στοιχεία αρχιτεκτονικής:
Πρόκειται για ένα τυπικό κτίσμα λαϊκής αρχιτεκτονικής, που χρησιμοποιήθηκε εξ αρχής ως κατοικία. Το ισόγειο και το μεσοπάτωμα έχουν χοντρούς πέτρινους τοίχους, ενώ ο όροφος έχει τοίχους λεπτούς από τσατμά και πολλά παράθυρα. Ο όροφος προοριζόταν κυρίως για τη διαμονή τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ το μεσοπάτωμα με τα λίγα παράθυρα για τη διαμονή τον χειμώνα. Στο ισόγειο βρίσκονταν οι βοηθητικοί χώροι αποθήκευσης και εργασίας. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του κτιρίου και της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής είναι οι προεξοχές του πάνω ορόφου, δηλαδή τα μεγάλα σαχνισιά που προσφέρουν μεγαλύτερο χώρο στον όροφο, καλύτερο φωτισμό και θέα.
Περιγραφή λοιπών στοιχείων:
Το κτίσμα αυτό είναι το παλαιότερο χρονολογημένο σπίτι στην Ξάνθη, με βάση την επιγραφή που υπάρχει στη γωνία επί της οδού Ορφέως και αναφέρει την χρονολογία κτίσης (μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του 1829). Κάτω από την χρονολογία υπάρχει ένας ανάγλυφος γυναικείος μαστός, που αποτελεί σημάδι των Ηπειρωτών μαστόρων που έχτισαν το σπίτι και ευχετήριο σύμβολο ευημερίας. Παράλληλα, στη φαλτσογωνία σχηματίζεται ανάγλυφο λουλούδι μέσα σε κυκλικό πλαίσιο.
Σκοπός - Χρήση: Κατοικία
Χαρακτηρισμός: Διατηρητέο, Φορέας ΥΠΠΟ, Απόφαση ΔΙΛΑΠ/Γ/108/5352, ΦΕΚ 91/90
Χρονολόγηση (περίοδος): Μέσα 19ου αιώνα
Έτος κατασκευής: 1849
Τοποθεσία μνημείου: 41.14391, 24.88872
Βιβλιογραφικές παραπομπές:
• Δ. Μαυρίδης (επιμ.). Ξάνθη, η πόλη με τα χίλια χρώματα.
Ξάνθη, ΠΑΚΕΘΡΑ 2008, σελ. 193
Διεύθυνση: Σηλυβρίας 2
Επισκέψιμο: Όχι