42. Αρχοντικό Τριανταφυλλίδη-Τραγάκη - Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ.
Σύντομη τεκμηρίωση:
Το κτίριο κτίστηκε το 1903 στη συνοικία του Αγίου Γεωργίου για λογαριασμό της Ελένης Τριανταφυλλίδη-Τραγάκη (1900-1984). Το 1995 το Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης ανακήρυξε το αρχοντικό ως διατηρητέο κτίσμα κατηγορίας Α, θέτοντάς το σε καθεστώς απόλυτης προστασίας.
Το 2001 το Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης (Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ.) αγόρασε το κτίριο με εξ ολοκλήρου χορηγία του πολιτιστικού ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη και με τη συνδρομή της Ελληνικής Εταιρείας για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η αποκατάστασή του πραγματοποιήθηκε σταδιακά μέχρι το 2012 και σήμερα αποτελεί την έδρα του Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ.
Το αρχοντικό είναι ένα τριώροφο κτίριο, λιτής αρχιτεκτονικής, που βρίσκεται στη συνοικία του Αγίου Γεωργίου. Υπάρχει ημιυπόγειο, ισόγειο, πρώτος και δεύτερος όροφος. Τα διαφορετικά επίπεδα του κτιρίου ορίζονται με επίπεδο γείσο (εκτός από τους ορόφους). Τα ανοίγματα του κτιρίου, παράθυρα και η είσοδος, οριοθετούνται με απλά πλαίσια. Τα παράθυρα στο ημιυπόγειο και στον πρώτο όροφο έχουν σιδεριές.
Στον πρώτο όροφο, στην πλαϊνή όψη, εντοπίζεται μια προεξοχή του εσωτερικού χώρου, η οποία είναι κατασκευασμένη σύμφωνα με τα δυτικοευρωπαϊκά πρότυπα του ερκέρ. Πάνω από την προεξοχή αυτή σχηματίζεται το μπαλκόνι (εξώστης) του δεύτερου ορόφου.
Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ / ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
Ιστορικά στοιχεία:
Το κτίριο κτίστηκε το 1903 στη συνοικία του Αγίου Γεωργίου για λογαριασμό της Ελένης Τριανταφυλλίδη-Τραγάκη (1900-1984). Το 1995 το Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης ανακήρυξε το αρχοντικό ως διατηρητέο κτίσμα κατηγορίας Α, θέτοντάς το σε καθεστώς απόλυτης προστασίας. Το 2001 το Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης (Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ.) αγόρασε το κτίριο με εξ ολοκλήρου χορηγία του πολιτιστικού ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη και με τη συνδρομή της Ελληνικής Εταιρείας για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η αποκατάστασή του πραγματοποιήθηκε σταδιακά μέχρι το 2012 και σήμερα αποτελεί την έδρα του Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ.
Στοιχεία αρχιτεκτονικής:
Το αρχοντικό είναι ένα τριώροφο κτίριο, λιτής αρχιτεκτονικής, που βρίσκεται στη συνοικία του Αγίου Γεωργίου. Υπάρχει ημιυπόγειο, ισόγειο, πρώτος και δεύτερος όροφος. Τα διαφορετικά επίπεδα του κτιρίου ορίζονται με επίπεδο γείσο (εκτός από τους ορόφους). Τα ανοίγματα του κτιρίου, παράθυρα και η είσοδος, οριοθετούνται με απλά πλαίσια. Τα παράθυρα στο ημιυπόγειο και στον πρώτο όροφο έχουν σιδεριές. Στον πρώτο όροφο, στην πλαϊνή όψη, εντοπίζεται μια προεξοχή του εσωτερικού χώρου, η οποία είναι κατασκευασμένη σύμφωνα με τα δυτικοευρωπαϊκά πρότυπα του ερκέρ. Πάνω από την προεξοχή αυτή σχηματίζεται το μπαλκόνι (εξώστης) του δεύτερου ορόφου.
Περιγραφή λοιπών στοιχείων:
Η διακόσμηση στην εξωτερική όψη του είναι αρκετά λιτή.
Σκοπός - Χρήση: Κατοικία, Πολιτιστικός χώρος
Χαρακτηρισμός: Διατηρητέο, Φορέας ΥΜΑΘ, Κατηγορία «A», Απόφαση 5385, ΦΕΚ 1097/95
Χρονολόγηση (περίοδος): Αρχές 20ου αιώνα
Έτος κατασκευής: 1903
Τοποθεσία μνημείου: 41.141648, 24.885799
Βιβλιογραφικές παραπομπές:
• Κατσαρή-Βαφειάδη, Τζ. επιμ. 2023. «Ιστορία και καταγραφή των νεοκλασικών κτηρίων του παραδοσιακού Οικισμού». Ξάνθη: Δήμος Ξάνθης, σελ. 161
Διεύθυνση: Μάρκου Μπότσαρη 260
Επισκέψιμο: Όχι