Αρχιτεκτονική ξενάγηση στην Παλιά Ξάνθη

Η διαδρομή αυτή είναι περίπου 3 χλμ., 80 λεπτών περίπου και μέτριας δυσκολίας. Καλύπτει όλη σχεδόν την έκταση της Παλιάς Ξάνθης, ξεκινώντας από δυτικά και το κονάκι του Μουζαφέρ Μπέη και καταλήγοντας στη συνοικία της οδού Υδραγωγείου στα βόρεια.

Μέσα από αυτή και τα περισσότερα από 50 κτίρια που περιλαμβάνει, ο επισκέπτης θα γνωρίσει εκτενώς την αρχιτεκτονική της Παλιάς Ξάνθης. Περπατώντας ανάμεσα στα σοκάκια της θα παρατηρήσει τα μορφολογικά χαρακτηριστικά που φέρουν τα κονάκια, τα αρχοντικά και οι οικίες, τα καταστήματα, τα σχολεία, οι εκκλησίες και το μητροπολιτικό μέγαρο, τα χάνια, κτίρια κοινοτικού χαρακτήρα, τα τζαμιά, όπως επίσης και τον τρόπο με τον οποίο ενσωματώνονται όλα αυτά στον πολεοδομικό ιστό της πόλης. Παράλληλα, θα μυηθεί στα αρχιτεκτονικά ρεύματα του νεοκλασικισμού, του εκλεκτικισμού και της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, όπως εκφράστηκαν στα διάφορα κτίρια της παλιάς πόλης.

18. Εκκλησιαστική Βιβλιοθήκη

Σύντομη τεκμηρίωση:

Το κτίριο κτίστηκε την περίοδο μεταξύ 1870 και 1890 πιθανόν αρχικά ως κατοικία, ενώ μετέπειτα δωρίσθηκε στην τοπική εκκλησία. Το κτίσμα ανήκει σήμερα στην Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου και αναστηλώθηκε από το Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης (Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ.) του οποίου υπήρξε η έδρα από το 1993 μέχρι το 2005.
Σήμερα λειτουργεί ως Εκκλησιαστική Βιβλιοθήκη της Μητρόπολης, με περίπου ετπά χιλιάδες τόμους εκκλησιαστικού και ιστορικού περιεχομένου. Η Βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή για το κοινό κατά τις πρωινές ώρες, αλλά μόνο κατόπιν συνεννόησης με τη Μητρόπολη. Πρόκειται για ένα διώροφο κτίριο, στο οποίο διακρίνονται νεοκλασικά στοιχεία. Διαθέτει σιδερένιο μπαλκόνι, σιδεριές στα παράθυρα και στον τοξωτό φεγγίτη πάνω από την είσοδο. Οι παραστάδες της εισόδου, το πλαίσιο του φεγγίτη καθώς και τα απλά πλαίσια των παραθύρων είναι φτιαγμένα με την ντόπια πέτρα Μάνδρας. Το επίχρισμα στο εξωτερικό του κτιρίου μιμείται ισόδομο σύστημα δόμησης.
Εσωτερικά του κτιρίου βρίσκεται κεντρική σάλα, γύρω από την οποία διατάσσονται τα δωμάτια.

Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

Ιστορικά στοιχεία:

Το κτίριο κτίστηκε την περίοδο 1870-1890 πιθανόν αρχικά ως κατοικία, ενώ μετέπειτα δωρίσθηκε στην τοπική εκκλησία. Το κτίσμα ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου και αναστηλώθηκε από το Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης (Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ.) του οποίου υπήρξε έδρα από το 1993 μέχρι το 2005. Σήμερα λειτουργεί ως Εκκλησιαστική Βιβλιοθήκη της Μητρόπολης, με περίπου ετπά χιλιάδες τόμους εκκλησιαστικού και ιστορικού περιεχομένου. Η Βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή για το κοινό, μόνο κατόπιν συνεννόησης με τη Μητρόπολη.

Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Πρόκειται για ένα διώροφο κτίριο, στο οποίο διακρίνονται νεοκλασικά στοιχεία. Διαθέτει σιδερένιο μπαλκόνι, σιδεριές στα παράθυρα και στον τοξωτό φεγγίτη πάνω από την είσοδο. Οι παραστάδες της εισόδου, το πλαίσιο του φεγγίτη καθώς και τα απλά πλαίσια των παραθύρων είναι φτιαγμένα με την ντόπια πέτρα Μάνδρας.
Εσωτερικά του κτιρίου βρίσκεται κεντρική σάλα, γύρω από την οποία διατάσσονται τα δωμάτια.

Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Το επίχρισμα στο εξωτερικό του κτιρίου μιμείται ισόδομο σύστημα δόμησης.

Σκοπός - Χρήση: Κατοικία, Εκκλησιαστικό κτίριο

Χαρακτηρισμός: Διατηρητέο, Φορέας ΥΠΠΟ, Απόφαση ΔΙΛΑΠ/Γ/11/63051, ΦΕΚ 73/Β/28-2-86

Χρονολόγηση (περίοδος): Τελευταίο τέταρτο 19^ου αιώνα

Έτος κατασκευής: 1870-1890

Τοποθεσία μνημείου: 41.14382, 24.88778

Βιβλιογραφικές παραπομπές:

• Ι. Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου https://im- xanthis.gr/ekklisiastiki-vivliothiki/
• ΠΑΚΕΘΡΑ https://pakethra.gr/edres/

Διεύθυνση: Αντίκα 14

Επισκέψιμο: Όχι