Οι ευεργέτες της ελληνορθόδοξης κοινότητας της Ξάνθης
Η διαδρομή έχει μήκος περίπου 2 χλμ., διάρκεια 80 λεπτών περίπου και είναι μέτριας δυσκολίας. Σε αυτήν ο επισκέπτης θα μπορέσει να περιηγηθεί σε κτίρια αρχιτεκτονικού ή και θρησκευτικού ενδιαφέροντος, τα οποία είτε κτίστηκαν χάρη στη χρηματοδότηση/δωρεά κάποιου Ξανθιώτη ευεργέτη, είτε σχετίζονται με την κατοικία/κατάστημα της οικογένειας του ευεργέτη.

Ο ρόλος των ευεργετών ήταν ιδιαίτερα σημαντικός για τους ελληνορθόδοξους χριστιανικούς πληθυσμούς κατά τα χρόνια της οθωμανικής περιόδου, αφού αυτοί μερίμνησαν για την οικοδόμηση σχολείων, εκκλησιών και κτιρίων δημόσιου χαρακτήρα (π.χ. Λέσχες) και διαφυλάχθηκε μέσω αυτών η εθνοτική και θρησκευτική ταυτότητα της κοινότητας.

Ο επισκέπτης ξεκινώντας από το παρεκκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής στην οδό Λευκού Πύργου και καταλήγοντας στο Καβάκι, θα μάθει για τους καπνέμπορους-ευεργέτες Σιγάλα, Στάλιο, Ματσίνη, Κουγιουμτζόγλου, Χασιρτζόγλου, τον Μιχαήλ Φλωρή που ανοικοδόμησε τον Ναό του Αγίου Βλασίου και τους μητροπολίτες Ξάνθης και Περιθεωρίου Ευγένιο και Ιωακείμ Σγουρό, που ανοικοδόμησαν ή ανακαίνισαν ναούς, το Μητροπολιτικό Μέγαρο και τα μοναστήρια στο περιαστικό δάσος.

Σημαντικές ήταν οι δωρεές εικόνων των επαγγελματικών συντεχνιών στους ναούς, όπως το σινάφι των τσαγκάρδηων και των υποδηματοποιών ή ο ηπειρώτης Γεώργιος Καγιαλίδης ή οι δημογέροντες της οικογένειας Βέλιου. Είναι πολλοί ακόμα οι γνωστοί και άγνωστοι ευεργέτες, των οποίων τις δωρεές και το έργο μπορούμε να θαυμάζουμε σήμερα μέσα από τα υλικά τους κατάλοιπα.

65. Παρεκκλήσι Ζωοδόχου Πηγής

Σύντομη τεκμηρίωση:

Το παρεκκλήσι, που βρίσκεται επί της Λευκού Πύργου, κτίστηκε όπως προκύπτει από τη μαρμάρινη επιγραφή, το 1934 από τον καπνοβιομήχανο Ανάργυρο Σιγάλα, στη μνήμη της μητέρας του Μαργαρίτας. Ο ίδιος φύτεψε στο γύρω ιδιόκτητο χώρο περίπου 1200 πεύκα και κυπαρίσσια. Στον αυλόγυρο υπάρχει στήλη για την μητέρα του, η οποία γεννήθηκε το 1855 και πέθανε το 1931, με καταγωγή από τη Σαντορίνη.
Ο Ανάργυρος Σιγάλας ξεκίνησε ως καπνεργάτης και έφτασε να γίνει Νομάρχης και Βουλευτής Νομού Ροδόπης το 1936 με το κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελ. Βενιζέλου. Σχετίζεται με αρχοντικό της οδού Ελευθερίου Βενιζέλου που αγόρασε από την οικογένεια Στάλιου και με αυτό το παρεκκλήσι Ζωοδόχου Πηγής που έχτισε στην οδό Λευκού Πύργου.
Πρόκειται για ένα μικρό μονόχωρο παρεκκλήσι που χτίστηκε εντός μεγάλου ελεύθερου χώρου. Το καμπαναριό είναι ενσωματωμένο στη στέγη του παρεκκλησίου, πάνω από την είσοδό του στα δυτικά και έχει νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Πάνω από την πόρτα της εισόδου σχηματίζεται βαθμιδωτό γείσο, το οποίο διακόπτεται από τη μαρμάρινη κτητορική επιγραφή.
Δεύτερο παρεκκλήσι αφιερωμένο στη Ζωοδόχο Πηγή βρίσκεται στην οδό Πινδάρου στην παλιά Ξάνθη.


Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος:  ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ


Ιστορικά στοιχεία:

Το παρεκκλήσι, που βρίσκεται επί της Λευκού Πύργου, κτίστηκε όπως προκύπτει από τη μαρμάρινη επιγραφή, το 1934 από τον καπνοβιομήχανο Ανάργυρο Σιγάλα, στη μνήμη της μητέρας του Μαργαρίτας. Ο ίδιος φύτεψε στο γύρω ιδιόκτητο χώρο περίπου 1200 πεύκα και κυπαρίσσια. Στον αυλόγυρο υπάρχει στήλη για την μητέρα του, η οποία γεννήθηκε το 1855 και πέθανε το 1931, με καταγωγή από τη Σαντορίνη.
Ο Ανάργυρος Σιγάλας ξεκίνησε ως καπνεργάτης και έφτασε να γίνει Νομάρχης και Βουλευτής Νομού Ροδόπης το 1936 με το κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελ. Βενιζέλου. Σχετίζεται με αρχοντικό της οδού Ελευθερίου Βενιζέλου που αγόρασε από την οικογένεια Στάλιου και με αυτό το παρεκκλήσι Ζωοδόχου Πηγής που έχτισε στην οδό Λευκού Πύργου.


Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Πρόκειται για ένα μικρό μονόχωρο παρεκκλήσι που χτίστηκε εντός μεγάλου ελεύθερου χώρου. Το καμπαναριό είναι ενσωματωμένο στη στέγη του παρεκκλησίου, πάνω από την είσοδό του στα δυτικά και έχει νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Πάνω από την πόρτα της εισόδου σχηματίζεται βαθμιδωτό γείσο, το οποίο διακόπτεται από τη μαρμάρινη κτητορική επιγραφή.


Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Η επιγραφή αναφέρει «ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΥΠΟ ΑΝΑΡΓΥΡΟΥ Ν. ΣΙΓΑΛΑ ΕΝ ΕΤΕΙ 1934 ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΤΟΥ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ».


Σκοπός - Χρήση: Εκκλησιαστικό κτίριο


Χαρακτηρισμός: ΦΕΚ 612Β/30-4-1976 και ΦΕΚ 661/Β/17-5-1976 ΦΕΚ 1097 Δ/14.12-1995


Χρονολόγηση (περίοδος): Μεσοπόλεμος


Έτος κατασκευής: 1934


Τοποθεσία μνημείου: 41.14201101655997, 24.883842240468223


Βιβλιογραφικές παραπομπές:

•    Θωμάς Εξάρχου, «Δύο μονογραφίες. Ανάργυρος Σιγάλας, Άριστος Χασιρτζόγλου». Ξάνθη, 2014


 Διεύθυνση: Λευκού Πύργου 2-4


Επισκέψιμο: Όχι

 

Print
image
Όροι ΧρήσηςΠολιτική ΑπορρήτουCopyright 2024 by Δήμος Ξάνθης
Back To Top