Κτίρια παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στην Παλιά Ξάνθη
Η διαδρομή αυτή είναι περίπου 1 χλμ., 50 λεπτών περίπου και μέτριας δυσκολίας. Ξεκινά από την καρδιά της Παλιάς Πόλης και καταλήγει στην οδό Λευκού Πύργου, ο επισκέπτης θα γνωρίσει τις κατοικίες και τα κονάκια της παλιάς Ξάνθης που οικοδομήθηκαν σύμφωνα με τις αρχές της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.

Μπορεί να τα ξεχωρίσει κανείς από τα υλικά δομής τους, όπως την πέτρα, το ξύλο και τον λεγόμενο «τσατμά» (μίγμα πηλού και άχυρου πάνω σε πλεγμένα καλάμια, ξύλα). Βασικό στοιχείο της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής είναι τα «σαχνισιά», τα ξύλινα ή μεταλλικά φουρούσια που υποστήριζαν τις προεξοχές του ορόφου, κτλ.

Πολλά μορφολογικά στοιχεία είναι όμοια με αντίστοιχα κατοικιών στην Ήπειρο και τη Μακεδονία, γεγονός που ερμηνεύεται από τη γνωστή κινητικότητα των οικοδομικών σιναφιών, από τα μαστοροχώρια της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας προς όλη τη βόρεια Ελλάδα. Ειδικά μετά τους σεισμούς του 1829, που ισοπέδωσαν την Ξάνθη, οι γνωστοί μάστορες της πέτρας από τις περιοχές αυτές, θεωρείται ότι ήρθαν και οικοδόμησαν εκ νέου την πόλη.

82. Κονάκι Μπέη - Κέντρο Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης Δήμου Ξάνθης

Σύντομη τεκμηρίωση:

Αρχικά το κτίριο πρέπει να οικοδομήθηκε, πιθανόν στα μέσα του 19ου αιώνα, για να λειτουργήσει ως κατοικία Οθωμανού Μπέη. Από το 1923 μέχρι και το 1992 στεγάστηκε εδώ το Εθνικό Ορφανοτροφείο Θηλέων, αρχικά για να φιλοξενήσει περίπου 120 ορφανά κορίτσια (6-18 ετών) των προσφύγων της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης. Τα ορφανά αγόρια κατοικούσαν στο Ορφανοτροφείο Αρρένων Ξάνθης που λειτουργούσε στη Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών (σημερινή Εκκλησιαστική Σχολή). Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 στον χώρο αυτό στεγάζονται τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και το Κέντρο Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης του Δήμου Ξάνθης.
Πρόκειται για ένα τυπικό κονάκι του 19ου αιώνα, το οποίο είναι κτισμένο στη συνοικία Σουνέ. Η συνοικία αυτή εκείνη την περίοδο αποτελούσε τον τόπο κατοικίας των Σουνιτών μουσουλμάνων και των διοικητικών αξιωματούχων του οθωμανικού κράτους.
Το κτίσμα αποτελεί ένα χαρακτηριστικό δείγμα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του βαλκανικού χώρου της οθωμανικής περιόδου. Αποτελείται από δύο ορόφους, οι οποίοι είναι κτισμένοι σε σχήμα «Π», μια τυπολογία που συναντάται ιδιαίτερα συχνά στον βαλκανικό χώρο κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα.


Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος:  ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ


Ιστορικά στοιχεία:

Αρχικά το κτίριο πρέπει να οικοδομήθηκε για να λειτουργήσει ως κατοικία. Από το 1923 μέχρι και το 1992 στεγάστηκε το Εθνικό Ορφανοτροφείο Θηλέων, αρχικά για να φιλοξενήσει περίπου 120 ορφανά κορίτσια (6-18 ετών) των προσφύγων της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης. Τα ορφανά αγόρια κατοικούσαν στο Ορφανοτροφείο Αρρένων Ξάνθης που λειτουργούσε στη Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών (σημερινή Εκκλησιαστική Σχολή). Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 στον χώρο αυτό στεγάζονται τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και το Κέντρο Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης του Δήμου Ξάνθης. 
Πρόκειται για ένα τυπικό κονάκι του 19ου αιώνα, το οποίο είναι κτισμένο στη συνοικία Σουνέ, η οποία εκείνη την περίοδο αποτελούσε τον τόπο κατοικίας των Σουνιτών μουσουλμάνων και των διοικητικών αξιωματούχων του οθωμανικού κράτους.


Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Αποτελείται από δύο ορόφους, οι οποίοι είναι κτισμένοι σε σχήμα π μια τυπολογία που συναντιέται ιδιαίτερα συχνά στο βαλκανικό χώρο κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα.


Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Το παρόν κτίσμα αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του βαλκανικού χώρου της οθωμανικής περιόδου.


Σκοπός - Χρήση: Κατοικία, Σχολικό κτίριο, Διοικητικό κτίριο


Χαρακτηρισμός: ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/218/9600, ΦΕΚ 165/Β/1995-03-10


Χρονολόγηση (περίοδος): Πιθανόν μέσα του 19ου αιώνα


Έτος κατασκευής: Πιθανόν μέσα του 19ου αιώνα


Τοποθεσία μνημείου: 41.14036951332065, 24.885741162372177


Βιβλιογραφικές παραπομπές:

•    «Ξάνθη η πόλη με τα χίλια χρώματα», Δημήτρης Μαυρίδης (επιμ.), Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης, 2008
•    «Σπίτια της Ξάνθης», Δημήτρης Μαυρίδης, Δημοτική Επιχείρηση Ανάπτυξης Ξάνθης, Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου, 2009


 Διεύθυνση: Ελευθερίου Βενιζέλου 30


Επισκέψιμο: Όχι

 

Print
image
Όροι ΧρήσηςΠολιτική ΑπορρήτουCopyright 2024 by Δήμος Ξάνθης
Back To Top