Νεοκλασικά και εκλεκτικιστικά κτίρια της Παλιάς Ξάνθης
Η διαδρομή αυτή είναι περίπου 3 χλμ., 80 λεπτών περίπου και μέτριας δυσκολίας. Ξεκινά από την Πλατεία Αντίκα και καταλήγει στα όρια της παλιάς με τη σύγχρονη πόλη στα δυτικά. Μέσα από τη διαδρομή αυτή, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει το ρεύμα του νεοκλασικισμού και εκλεκτικισμού, όπως εκφράστηκαν σε περίπου 50 κτίρια της παλιάς Ξάνθης.

Ο νεοκλασικισμός εμφανίστηκε τον 18ο και 19ο αιώνα και είναι έντονα επηρεασμένος από τίς αρχές που διέπουν την αρχιτεκτονική της κλασικής αρχαιότητας. Τα κτίρια διακρίνονται για την απλότητα των γεωμετρικών τους μορφών, τη δωρική λεπτομέρεια, την απλότητα, την απόλυτη συμμετρία, τις διαχωριστικές ταινίες των κατακόρυφων αναπτυγμάτων και τις παραστάδες με τα ψευδοεπίκρανα στις γωνίες.

Ο εκλεκτικισμός από την άλλη είναι το αρχιτεκτονικό στυλ του 19ου και 20ου αιώνα, στο οποίο επιλέγονται και χρησιμοποιούνται ποικιλία στοιχείων από διάφορες εποχές και ρυθμούς, σε ένα ενιαίο κτίσμα. Στα εκλεκτιστικά κτίρια στην Ξάνθη αναγνωρίζονται επιδράσεις από τον νεοκλασικισμό (πχ. απόλυτη συμμετρία, κατακορυφότητα), ενώ επιμέρους στοιχεία φέρουν επιρροές από την Art Deco (π.χ. έντονη διακοσμητική διάθεση), την κεντρική Ευρώπη (π.χ. διαμόρφωση πυργοειδούς στέγης ή ανάπτυξη πυργίσκων), το αγγλικό μπαρόκ (π.χ. η χρήση του κόκκινου τούβλου) και το ρομανικό στυλ (π.χ. τοξωτά ανοίγματα και καμπυλωτές αψίδες).

100. Οικία Παράσχου

Σύντομη τεκμηρίωση:

Το πλήρως αποκατεστημένο σήμερα αρχοντικό ανήκε στην οικογένεια καπνεμπόρων Παράσχου (Παρασχίδη). Χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα.
Πρόκειται για ένα κτίριο επηρεασμένο από τον νεοκλασικισμό, με ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο και όροφο. Η πρόσβαση στο κτίριο γίνεται μέσω της αυλής και επιβλητικής στεγασμένης κλίμακας. Πάνω από την εξώθυρα διαμορφώνεται μπαλκόνι (εξώστης) με προστατευτικές σιδεριές και μπαλκονόπορτα με τοξωτή επίστεψη και παραστάδες.
Υπάρχουν διαχωριστικές ταινίες μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων του κτιρίου, ανοίγματα που παρατάσσονται με απόλυτη συμμετρία και γωνιακές παραστάσδες με ψευδεπίκρανα.
Πέρα από το πλαίσιο που έχουν όλα τα παράθυρα, αυτά στον όροφο έχουν επίσης τριγωνικά αετώματα και οδοντωτό γείσο στο κάτω μέρος τους. Παρόμοιο γείσο υπάρχει και στην επίστεψη του κτιρίου.
Το κτίριο προφυλάσσεται από μανδρότοιχο με πεσσούς και κιγκλίδωμα.
Μεταξύ των μελών της οικογένειας ξεχώριζε ο Νικόλαος, σημαντικός φωτογράφος με έδρα στο Λονδίνο και με το λογότυπο στις φωτογραφίες του N.C.P. (Nicolaos Constantaki Parascho). Ο Παράσχου γύρω στο 1900 εκδίδει στο Λονδίνο έναν μικρό αριθμό ταχυδρομικών δελταρίων με θέμα την Ξάνθη.


Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος:  ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ


Ιστορικά στοιχεία:

Το πλήρως αποκατεστημένο σήμερα αρχοντικό ανήκε στην οικογένεια καπνεμπόρων Παράσχου (Παρασχίδη). Χτίζεται στα τέλη του 19ου αιώνα στη συνοικία των καπνεμπόρων στην οδό Αγίου Αθανασίου, δίπλα στο ομώνυμο παρεκκλήσι.


Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Πρόκειται για ένα κτίριο επηρεασμένο από τον νεοκλασικισμό, με ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο και όροφο. Η πρόσβαση στο κτίριο γίνεται μέσω της αυλής και επιβλητικής στεγασμένης κλίμακας. Πάνω από την εξώθυρα διαμορφώνεται μπαλκόνι (εξώστης) με προστατευτικές σιδεριές και μπαλκονόπορτα με τοξωτή επίστεψη και παραστάδες.
Υπάρχουν διαχωριστικές ταινίες μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων του κτιρίου, ανοίγματα που παρατάσσονται με απόλυτη συμμετρία και γωνιακές παραστάσδες με ψευδεπίκρανα.
Πέρα από το πλαίσιο που έχουν όλα τα παράθυρα, αυτά στον όροφο έχουν επίσης τριγωνικά αετώματα και οδοντωτό γείσο στο κάτω μέρος τους. Παρόμοιο γείσο υπάρχει και στην επίστεψη του κτιρίου.
Το κτίριο προφυλάσσεται από μανδρότοιχο με πεσσούς και κιγκλίδωμα.


Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Μεταξύ των μελών της οικογένειας ξεχώριζε ο Νικόλαος, σημαντικός φωτογράφος με έδρα στο Λονδίνο και με το λογότυπο στις φωτογραφίες του N.C.P. (Nicolaos Constantaki Parascho). Ο Παράσχου γύρω στο 1900 εκδίδει στο Λονδίνο έναν μικρό αριθμό ταχυδρομικών δελταρίων με θέμα την Ξάνθη.


Σκοπός - Χρήση: Κατοικία


Χαρακτηρισμός: ΥΠΠΟ/ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/3249/10024/03-01-1991, ΦΕΚ 162/Β/21-03- 1991


Χρονολόγηση (περίοδος): Τέλη 19ου αιώνα


Έτος κατασκευής: Τέλη 19ου αιώνα


Τοποθεσία μνημείου: 41.1415, 24.88618


Βιβλιογραφικές παραπομπές:

•    Κατσαρή-Βαφειάδη, Τζ. επιμ. 2023. «Ιστορία και καταγραφή των νεοκλασικών κτηρίων του παραδοσιακού Οικισμού». Ξάνθη: Δήμος Ξάνθης, σελ. 155
•    Αϊβαλιώτης Βασίλειος, Αδαμαντίδου Σοφία. «Ο άρχοντας Ναλμπάντογλου, η οικογένεια Παρασχίδη και η σχέση τους με τις οικογένειες Λαλάγκα, Χασιρτζόγλου και Ζουλιάμη». Ξάνθη: ΠΑΚΕΘΡΑ 2008.


 Διεύθυνση: Αγίου Αθανασίου 8


Επισκέψιμο: Όχι

 

Print
image
Όροι ΧρήσηςΠολιτική ΑπορρήτουCopyright 2024 by Δήμος Ξάνθης
Back To Top