Νεοκλασικά και εκλεκτικιστικά κτίρια της παλιάς Ξάνθης
Η διαδρομή έχει μήκος περίπου 1 χλμ., διάρκεια 60 λεπτών περίπου και είναι μικρής δυσκολίας. Ξεκινά από τα Μιχαλογλέικα και καταλήγει περίπου δίπλα στον ποταμό Κόσυνθο. Σε αυτήν ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει το ρεύμα του νεοκλασικισμού και εκλεκτικισμού, όπως εκφράστηκαν σε πλήθος κτιρίων της παλιάς Ξάνθης.

Ο νεοκλασικισμός εμφανίστηκε τον 18ο και 19ο αιώνα και είναι έντονα επηρεασμένος από τις αρχές που διέπουν την αρχιτεκτονική της κλασικής αρχαιότητας. Τα κτίρια διακρίνονται για την απλότητα των γεωμετρικών τους μορφών, τη δωρική λεπτομέρεια, την απλότητα, την απόλυτη συμμετρία, τις διαχωριστικές ταινίες των κατακόρυφων αναπτυγμάτων και τις παραστάδες με τα ψευδοεπίκρανα στις γωνίες.

Ο εκλεκτικισμός από την άλλη είναι το αρχιτεκτονικό στυλ του 19ου και 20ου αιώνα, στο οποίο επιλέγονται και χρησιμοποιούνται ποικιλία στοιχείων από διάφορες εποχές και ρυθμούς, σε ένα ενιαίο κτίσμα. Στην Ξάνθη αναγνωρίζονται επιδράσεις από τον νεοκλασικισμό (π.χ. απόλυτη συμμετρία, κατακορυφότητα), ενώ επιμέρους στοιχεία φέρουν επιρροές από την Art Deco (π.χ. έντονη διακοσμητική διάθεση), την κεντρική Ευρώπη (π.χ. διαμόρφωση πυργοειδούς στέγης ή ανάπτυξη πυργίσκων), το αγγλικό μπαρόκ (π.χ. η χρήση του κόκκινου τούβλου) και το ρομανικό στυλ (π.χ. τοξωτά ανοίγματα και καμπυλωτές αψίδες).

04. Μητροπολιτικό Μέγαρο

Σύντομη τεκμηρίωση:

Το Μητροπολιτικό Μέγαρο οικοδομήθηκε το 1897, μετά από αίτημα του Μητροπολίτη Ιωακείμ Σγουρού το 1892 στη Δημογεροντία της πόλης. Το Μέγαρο κτίστηκε με σκοπό να στεγάσει τις υπηρεσίες  της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου, που μέχρι τότε στεγαζόταν σε μια ιδιωτική οικία, αλλά και για να αποτελέσει τον χώρο κατοικίας του εκάστοτε Μητροπολίτη. Το Μητροπολιτικό Μέγαρο, συνεχίζει να έχει την ίδια λειτουργία αδιαλείπτως, από την ίδρυσή του μέχρι και σήμερα.
Σύμφωνα με τα Πρακτικά της Δημογεροντίας τα απαιτούμενα χρήματα για την ανέγερσή του θα προέρχονταν α) από τα οφειλόμενα ποσά λόγω δανείου από τις Οθωμανικές αρχές προς Έλληνες κατοίκους της περιοχής και β) από την παρακράτηση ενός ημερομισθίου από τους καπνεργάτες, που θα γινόταν μετά από διαβούλευση της Δημογεροντίας με τους τοπικούς καπνεμπόρους. Το Μητροπολιτικό Μέγαρο είναι ένα νεοκλασικό κτίριο, με επιβλητική όψη και με απόλυτη συμμετρία όψεων και κατόψεων. Τα ψευδοαετώματα, στα παράθυρα του πάνω ορόφου, καθώς και η επιβλητική είσοδος, με τα τοξωτά υπέρθυρα και το μεγάλο  μπαλκόνι χαρακτηρίζουν την κύρια όψη του κτηρίου.
Στο εσωτερικό του υπάρχει ευρύχωρη σάλα, καθώς και χώροι υποδοχής των επισκεπτών και χώροι ακροάσεων. Στην πίσω, βορινή πλευρά του κτιρίου, στο μεγάλο παράθυρο της σκάλας υπάρχει εντυπωσιακός φεγγίτης, ζωγραφισμένος με την τεχνική του βιτρό.
Το κτίριο παρουσιάζει ομοιότητες με το μητροπολιτικό μέγαρο στην Οχρίδα στο κράτος της Βόρειας Μακεδονίας και ίσως είναι κτισμένο από τον ίδιο αρχιτέκτονα. Το κτίσμα ανακαινίστηκε το 1998 με δαπάνη του Δημοσίου.


Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος:  ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ


Ιστορικά στοιχεία:

Το Μητροπολιτικό Μέγαρο οικοδομήθηκε το 1897, μετά από αίτημα του Μητροπολίτη Ιωακείμ Σγουρού το 1892 στη Δημογεροντία της πόλης. Το Μέγαρο κτίστηκε με σκοπό να στεγάσει τις υπηρεσίες  της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου, αλλά και για να αποτελέσει τον χώρο κατοικίας του εκάστοτε Μητροπολίτη. Το Μητροπολιτικό Μέγαρο, συνεχίζει να λειτουργεί αδιαλείπτως, από την ίδρυσή του μέχρι και σήμερα.


Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Πρόκειται για ένα νεοκλασικό κτίριο, με επιβλητική όψη και με απόλυτη συμμετρία όψεων και κατόψεων. Τα ψευδοαετώματα, στα παράθυρα του πάνω ορόφου, καθώς και η επιβλητική είσοδος, με τα τοξωτά υπέρθυρα και το μεγάλο μπαλκόνι χαρακτηρίζουν την κύρια όψη του κτηρίου. Στο εσωτερικό του υπάρχει ευρύχωρη σάλα, καθώς και χώροι υποδοχής των επισκεπτών και χώροι ακροάσεων. Το κτίριο παρουσιάζει ομοιότητες με το μητροπολιτικό μέγαρο στην Οχρίδα στο κράτος της Βόρειας Μακεδονίας και ίσως είναι κτισμένο από τον ίδιο αρχιτέκτονα. Το κτίσμα ανακαινίστηκε το 1998 με δαπάνη του Δημοσίου.


Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Στην πίσω, βορινή πλευρά του κτιρίου, στο μεγάλο παράθυρο της σκάλας υπάρχει εντυπωσιακός φεγγίτης, ζωγραφιστός με την τεχνική του βιτρό.


Σκοπός - Χρήση: Εκκλησιαστικό κτίριο


Χαρακτηρισμός: Διατηρητέο, Φορέας ΥΠΠΟ, Απόφαση ΔΙΛΑΠ/Γ/11/63051, ΦΕΚ 73/86


Χρονολόγηση (περίοδος): Τέλη 19ου αιώνα


Έτος κατασκευής: 1897


Τοποθεσία μνημείου: 41.144454084213855, 24.88792894720306


Βιβλιογραφικές παραπομπές:

•    Δημήτρης Μαυρίδης, Αγγελοφύλακτος Ξάνθη, Ιερά Μητρόπολις Ξάνθης και Περιθεωρίου, Ξάνθη 2007
•    Π. Καλαφάτης, Πρακτικά Δημογεροντίας, Κώδιξ Α’, Συνεδρίαση Ε’ της 19ης Ιουνίου 1892, σ. 21.


 Διεύθυνση: Μητροπολίτου Ανθίμου 1


Επισκέψιμο: Όχι

 

Print
image
Όροι ΧρήσηςΠολιτική ΑπορρήτουCopyright 2024 by Δήμος Ξάνθης
Back To Top