Ο πολιτιστικός και λαογραφικός χαρακτήρας στην Ξάνθη του χθες και του σήμερα

Η διαδρομή έχει μήκος περίπου 800 μ., διάρκεια 50 λεπτών περίπου και είναι μικρής δυσκολίας. Σε αυτήν ο επισκέπτης θα έρθει σε επαφή με έναν απαράμιλλα πλούσιο πολιτιστικό χαρακτήρα, που έχει αναδείξει η Ξάνθη στο πέρασμα των χρόνων και έχει αποτυπωθεί ανεξίτηλα στον αστικό ιστό της. Αρκετά είναι τα σωζόμενα σημεία που θυμίζουν και μπορούν να ανασυστήσουν τη λεγόμενη περίοδο της Belle Époque (1871-1914), κατά την οποία η πόλη γνώρισε μεγάλη οικονομική και καλλιτεχνική άνθιση.

Οι τοιχογραφίες με βαυαρικά ή γερμανικά τοπία στο Αρχοντικό Κουγιουμτζόγλου και οι οροφογραφίες με τα διακοσμητικά και φυτικά μοτίβα στο Αρχοντικό Ντανιέλ ή ο κινηματογράφος Μέγκα Κιν και το θέατρο «Απόλλων», στο οποίο φημολογείται ότι έπαιξε σε μερικές παραστάσεις η Γαλλίδα ηθοποιός Σάρα Μπερνάρ, δίνουν μια γεύση από τις τέχνες της ζωγραφικής και του θεάτρου, όπως εκφράστηκαν την περίοδο εκείνη.

Από την άλλη, δεκάδες σημεία και κτίρια λειτουργούν σήμερα ως εκφραστές της λαογραφίας της πόλης, όπου γίνονται καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και δρώμενα μικρής και μεγάλης κλίμακας. Ξεκινώντας από το Αρχοντικό Ντανιέλ και καταλήγοντας στην Οικία Αδαμίδη, πλησίον της πλατείας Μητροπόλεως, ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει την πόλη μέσα από κτίρια που λειτούργησαν και λειτουργούν ως έδρες πολιτιστικών συλλόγων, ομάδων, συγγραφέων και καλλιτεχνών που δραστηριοποιήθηκαν και δραστηριοποιούνται στην πόλη της Ξάνθης.

Πέραν από τις καθιερωμένες Γιορτές Παλιάς Πόλης (στα τέλη Αυγούστου-αρχές Σεπτεμβρίου), κάποιοι από τους χώρους αυτούς είναι λειτουργικοί καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Αυτοί λειτουργούν είτε ως επισκέψιμοι χώροι εκθέσεων, όπως το Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο της Φ.Ε.Ξ., το Σπίτι της Σκιάς και η Δημοτική Πινακοθήκη, είτε ως χώροι εκδηλώσεων, συναυλιών κτλ., όπως το Σπίτι Πολιτισμού της Φ.Ε.Ξ.

Σημεία Expand/Collapse

58. Οικία Αδαμίδη

Σύντομη τεκμηρίωση:

Το κτίριο αυτό ανεγέρθηκε την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα και αρχικός ιδιοκτήτης ήταν ο καπνομεσίτης Νικόλαος Αδαμίδης, ο οποίος το μεταπώλησε το 1930 στον επίσης πραγματογνώμονα καπνού Παναγιώτη Μαυρουδή, ενώ στη συνέχεια το κτίριο άλλαξε εκ νέου ιδιοκτήτη.
Στη σύγχρονη εποχή το κτίσμα στέγασε τον πολιτιστικό χώρο με τίτλο Black Box Gallery.
Η κεντρική θύρα έχει οθογώνιο φεγγίτη από πάνω και τρία επίπεδα τοξωτών εσοχών με τρία επιστύλια καθ’ ύψος. Τα μεγάλα παράθυρα στο ισόγειο περιβάλλονται από διακοσμητική κορνίζα με οπτόπλινθο, με πλαίσιο και φουρούσια στο περβάζι. Τοξωτά και άλλα διακοσμητικά στοιχεία διαχωρίζουν το ισόγειο από τον όροφο. Πάνω από την κεντρική είσοδο υπάρχει μικρό μπαλκόνι (εξώστης). Στον όροφο η επίστεψη των ανοιγμάτων γίνεται με βαθμιδωτό γείσο και φουρούσια. Όλα τα παράθυρα στο κτίριο καλύπτονται με παραθυρόφυλλα γαλλικού τύπου. Το δώμα στην οροφή έχει φεγγίτη και τριγωνική επίστεψη.
Στα δεξιά της η οικία έχει είσοδο με κιγκλίδωμα, που οδηγεί σε αυλή.

Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ/ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

Ιστορικά στοιχεία:

Το κτίριο ανεγέρθηκε την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα και αρχικός ιδιοκτήτης ήταν ο καπνομεσίτης Νικόλαος Αδαμίδης, ο οποίος το μεταπώλησε το 1930 στον επίσης πραγματογνώμονα καπνού Παναγιώτη Μαυρουδή, ενώ στη συνέχεια άλλαξε εκ νέου ιδιοκτήτη.
Στη σύγχρονη εποχή στέγασε τον πολιτιστικό χώρο με τίτλο Black Box Gallery.

Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Η κεντρική θύρα έχει οθογώνιο φεγγίτη από πάνω και τρία επίπεδα τοξωτών εσοχών με τρία επιστύλια καθ’ ύψος. Τα μεγάλα παράθυρα, στο ισόγειο περιβάλλονται από κορνίζα με οπτόπλινθο, με πλαίσιο και φουρούσια στο περβάζι. Τοξωτά διακοσμητικά στοιχεία διαχωρίζουν το ισόγειο από τον όροφο. Πάνω από την κεντρική είσοδο υπάρχει μπαλκόνι (εξώστης). Η επίστεψη των ανοιγμάτων στον όροφο γίνεται με βαθμιδωτό γείσο και φουρούσια. Όλα τα παράθυρα καλύπτονται με παραθυρόφυλλα γαλλικού τύπου. Το δώμα στην οροφή έχει φεγγίτη και τριγωνική επίστεψη.

Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Στα δεξιά η οικία έχει είσοδο με κιγκλίδωμα, που οδηγεί σε αυλή.

Σκοπός - Χρήση: Κατοικία, Πολιτιστικός χώρος

Χαρακτηρισμός: Διατηρητέο, Φορέας ΥΜΑΘ, Κατηγορία «Α», Απόφαση 5385, ΦΕΚ 1097/95

Χρονολόγηση (περίοδος): Πρώτη δεκαετία του 20^ου αιώνα

Έτος κατασκευής: Πρώτη δεκαετία του 20^ου αιώνα

Τοποθεσία μνημείου: 41.14378888659297, 24.88780394204497

Βιβλιογραφικές παραπομπές:

• Κατσαρή-Βαφειάδη, Τζ. επιμ. 2023. «Ιστορία και καταγραφή των νεοκλασικών κτηρίων του παραδοσιακού Οικισμού». Ξάνθη: Δήμος Ξάνθης, σελ. 48

Διεύθυνση: Αντίκα 12

Επισκέψιμο: Όχι