Ευεργέτες της ελληνορθόδοξης κοινότητας της Ξάνθης
Η διαδρομή αυτή είναι περίπου 2 χλμ., 60 λεπτών περίπου και μέτριας δυσκολίας. Σε αυτήν ο επισκέπτης θα μπορέσει να περιηγηθεί σε κτίρια αρχιτεκτονικού ή και θρησκευτικού ενδιαφέροντος ταυτόχρονα, τα οποία είτε κτίστηκαν χάρη στη δωρεά κάποιου Ξανθιώτη ευεργέτη, είτε σχετίζονται με την κατοικία ή κατάστημα της οικογένειας του ευεργέτη.

Ο ρόλος των ευεργετών ήταν ιδιαίτερα σημαντικός για τους ελληνορθόδοξους χριστιανικούς πληθυσμούς κατά τα χρόνια της οθωμανικής περιόδου, αφού αυτοί μερίμνησαν για την οικοδόμηση και τη διακόσμηση σχολείων, εκκλησιών και κτιρίων δημόσιου χαρακτήρα (π.χ. Λέσχες) και με τον τρόπο αυτόν συνέβαλαν στο να διατηρηθεί η εθνοτική και θρησκευτική ταυτότητα της κοινότητας.

Ο επισκέπτης ξεκινά από το παρεκκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής στην οδό Λευκού Πύργου και καταλήγει στο παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής στην καρδιά της παλιάς πόλης. Στη διαδρομή θα μάθει για τους καπνέμπορους ευεργέτες Αν. Σιγάλα, Π. Στάλιο, Μ. Ματσίνη, την οικογένεια Κουγιουμτζόγλου, τον δάσκαλο Δ. Χασιρτζόγλου, τον Μ. Φλωρή κ.ά. Επίσης, θα «γνωρίσει» τους μητροπολίτες Ξάνθης και Περιθεωρίου Ευγένιο, με την καθοδήγηση και προτροπή του οποίου ανοικοδομήθηκαν και διακοσμήθηκαν οι εκκλησίες της παλιάς πόλης μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1829, και Ιωακείμ Σγουρό, που ανοικοδόμησε το Μητροπολιτικό Μέγαρο και μέρος των μοναστηριών.

Σημαντικές ήταν οι δωρεές και των επαγγελματιών συντεχνιών στους ναούς, όπως του σιναφιού των τσαγκάρηδων και των υποδηματοποιών, που δώρισαν στο ναό του Ακαθίστου την εικόνα της Αγίας Τριάδας, ή του Ηπειρώτη Γ. Καγιαλίδη, που αφιέρωσε στον Μητροπολιτικό Ναό την εικόνα του Αγίου Γεωργίου εξ Ιωαννίνων, ή της οικογένειας Βέλιου, που δώρισε αρκετές εικόνες στο Καβάκι.

65. Παρεκκλήσι Ζωοδόχου Πηγής

Σύντομη τεκμηρίωση:

Το παρεκκλήσι, που βρίσκεται επί της Λευκού Πύργου, κτίστηκε όπως προκύπτει από τη μαρμάρινη επιγραφή, το 1934 από τον καπνοβιομήχανο Ανάργυρο Σιγάλα, στη μνήμη της μητέρας του Μαργαρίτας. Ο ίδιος φύτεψε στο γύρω ιδιόκτητο χώρο περίπου 1200 πεύκα και κυπαρίσσια. Στον αυλόγυρο υπάρχει στήλη για την μητέρα του, η οποία γεννήθηκε το 1855 και πέθανε το 1931, με καταγωγή από τη Σαντορίνη.
Ο Ανάργυρος Σιγάλας ξεκίνησε ως καπνεργάτης και έφτασε να γίνει Νομάρχης και Βουλευτής Νομού Ροδόπης το 1936 με το κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελ. Βενιζέλου. Σχετίζεται με αρχοντικό της οδού Ελευθερίου Βενιζέλου που αγόρασε από την οικογένεια Στάλιου και με αυτό το παρεκκλήσι Ζωοδόχου Πηγής που έχτισε στην οδό Λευκού Πύργου.
Πρόκειται για ένα μικρό μονόχωρο παρεκκλήσι που χτίστηκε εντός μεγάλου ελεύθερου χώρου. Το καμπαναριό είναι ενσωματωμένο στη στέγη του παρεκκλησίου, πάνω από την είσοδό του στα δυτικά και έχει νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Πάνω από την πόρτα της εισόδου σχηματίζεται βαθμιδωτό γείσο, το οποίο διακόπτεται από τη μαρμάρινη κτητορική επιγραφή.
Δεύτερο παρεκκλήσι αφιερωμένο στη Ζωοδόχο Πηγή βρίσκεται στην οδό Πινδάρου στην παλιά Ξάνθη.


Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος:  ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ


Ιστορικά στοιχεία:

Το παρεκκλήσι, που βρίσκεται επί της Λευκού Πύργου, κτίστηκε όπως προκύπτει από τη μαρμάρινη επιγραφή, το 1934 από τον καπνοβιομήχανο Ανάργυρο Σιγάλα, στη μνήμη της μητέρας του Μαργαρίτας. Ο ίδιος φύτεψε στο γύρω ιδιόκτητο χώρο περίπου 1200 πεύκα και κυπαρίσσια. Στον αυλόγυρο υπάρχει στήλη για την μητέρα του, η οποία γεννήθηκε το 1855 και πέθανε το 1931, με καταγωγή από τη Σαντορίνη.
Ο Ανάργυρος Σιγάλας ξεκίνησε ως καπνεργάτης και έφτασε να γίνει Νομάρχης και Βουλευτής Νομού Ροδόπης το 1936 με το κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελ. Βενιζέλου. Σχετίζεται με αρχοντικό της οδού Ελευθερίου Βενιζέλου που αγόρασε από την οικογένεια Στάλιου και με αυτό το παρεκκλήσι Ζωοδόχου Πηγής που έχτισε στην οδό Λευκού Πύργου.


Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Πρόκειται για ένα μικρό μονόχωρο παρεκκλήσι που χτίστηκε εντός μεγάλου ελεύθερου χώρου. Το καμπαναριό είναι ενσωματωμένο στη στέγη του παρεκκλησίου, πάνω από την είσοδό του στα δυτικά και έχει νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Πάνω από την πόρτα της εισόδου σχηματίζεται βαθμιδωτό γείσο, το οποίο διακόπτεται από τη μαρμάρινη κτητορική επιγραφή.


Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Η επιγραφή αναφέρει «ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΥΠΟ ΑΝΑΡΓΥΡΟΥ Ν. ΣΙΓΑΛΑ ΕΝ ΕΤΕΙ 1934 ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΤΟΥ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ».


Σκοπός - Χρήση: Εκκλησιαστικό κτίριο


Χαρακτηρισμός: ΦΕΚ 612Β/30-4-1976 και ΦΕΚ 661/Β/17-5-1976 ΦΕΚ 1097 Δ/14.12-1995


Χρονολόγηση (περίοδος): Μεσοπόλεμος


Έτος κατασκευής: 1934


Τοποθεσία μνημείου: 41.14201101655997, 24.883842240468223


Βιβλιογραφικές παραπομπές:

•    Θωμάς Εξάρχου, «Δύο μονογραφίες. Ανάργυρος Σιγάλας, Άριστος Χασιρτζόγλου». Ξάνθη, 2014


 Διεύθυνση: Λευκού Πύργου 2-4


Επισκέψιμο: Όχι

 

Print
image
Όροι ΧρήσηςΠολιτική ΑπορρήτουCopyright 2024 by Δήμος Ξάνθης
Back To Top