Ευεργέτες της ελληνορθόδοξης κοινότητας της Ξάνθης
Η διαδρομή αυτή είναι περίπου 2 χλμ., 60 λεπτών περίπου και μέτριας δυσκολίας. Σε αυτήν ο επισκέπτης θα μπορέσει να περιηγηθεί σε κτίρια αρχιτεκτονικού ή και θρησκευτικού ενδιαφέροντος ταυτόχρονα, τα οποία είτε κτίστηκαν χάρη στη δωρεά κάποιου Ξανθιώτη ευεργέτη, είτε σχετίζονται με την κατοικία ή κατάστημα της οικογένειας του ευεργέτη.

Ο ρόλος των ευεργετών ήταν ιδιαίτερα σημαντικός για τους ελληνορθόδοξους χριστιανικούς πληθυσμούς κατά τα χρόνια της οθωμανικής περιόδου, αφού αυτοί μερίμνησαν για την οικοδόμηση και τη διακόσμηση σχολείων, εκκλησιών και κτιρίων δημόσιου χαρακτήρα (π.χ. Λέσχες) και με τον τρόπο αυτόν συνέβαλαν στο να διατηρηθεί η εθνοτική και θρησκευτική ταυτότητα της κοινότητας.

Ο επισκέπτης ξεκινά από το παρεκκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής στην οδό Λευκού Πύργου και καταλήγει στο παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής στην καρδιά της παλιάς πόλης. Στη διαδρομή θα μάθει για τους καπνέμπορους ευεργέτες Αν. Σιγάλα, Π. Στάλιο, Μ. Ματσίνη, την οικογένεια Κουγιουμτζόγλου, τον δάσκαλο Δ. Χασιρτζόγλου, τον Μ. Φλωρή κ.ά. Επίσης, θα «γνωρίσει» τους μητροπολίτες Ξάνθης και Περιθεωρίου Ευγένιο, με την καθοδήγηση και προτροπή του οποίου ανοικοδομήθηκαν και διακοσμήθηκαν οι εκκλησίες της παλιάς πόλης μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1829, και Ιωακείμ Σγουρό, που ανοικοδόμησε το Μητροπολιτικό Μέγαρο και μέρος των μοναστηριών.

Σημαντικές ήταν οι δωρεές και των επαγγελματιών συντεχνιών στους ναούς, όπως του σιναφιού των τσαγκάρηδων και των υποδηματοποιών, που δώρισαν στο ναό του Ακαθίστου την εικόνα της Αγίας Τριάδας, ή του Ηπειρώτη Γ. Καγιαλίδη, που αφιέρωσε στον Μητροπολιτικό Ναό την εικόνα του Αγίου Γεωργίου εξ Ιωαννίνων, ή της οικογένειας Βέλιου, που δώρισε αρκετές εικόνες στο Καβάκι.

66. Παρεκκλήσι Αγ. Παρασκευής

Σύντομη τεκμηρίωση:

Το παρεκκλήσι βρίσκεται στην οδό Ιωακείμ Σγουρού και κτίστηκε κτίστηκε από τον ιδιοκτήτη του οικοπέδου Νίκο Ζαρντινίδη και την αδερφή του Αναστασία στη μνήμη των γονέων τους. Η οικογένεια Ζαρντινίδη κατοικούσε δίπλα και παραχώρησε το οικόπεδο προκειμένου να κτιστεί το παρεκκλήσι.
Ο Νικόλαος Ζαρντινίδης (1917-2001) χρημάτισε Υπουργός Μεταφορών και Δημοσίων Έργων στην Κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1977, ενώ αργότερα διετέλεσε και ευρωβουλευτής.
Υπάρχουν επίσης 12 δωρητές και 16 ευεργέτες, όπως χαρακτηρίζονται σε μαρμάρινες επιγραφές στερεωμένες εκατέρωθεν της εισόδου. Ορισμένοι από αυτούς έχουν κάποιο συγγενικό δεσμό με τον κτήτορα, ενώ οι υπόλοιποι είναι απλοί γείτονες.
Το παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής γιορτάζει στις 26 Ιουλίου και κατακλύζεται από πλήθος πιστών από την παραμονή.
Το παρεκκλήσι είναι ένας μονόχωρος μικρός ναός, με είσοδο στη δυτική και νότια πλευρά του ναΐσκου. Υπάρχει εισαγωγικός χώρος με επίπεδη στέγη, χαμηλότερη από τη δίρριχτη στέγη του κεντρικού χώρου. Το καμπαναριό του παρεκκλησίου βρίσκεται πάνω στη στέγη της κεντρικής αίθουσας, πάνω στο υπερυψωμένο στηθαίο που διαμορφώνεται, και στηρίζεται σε δύο πεσσούς.
Το παρεκκλήσι βρίσκεται μέσα σε ένα κατάφυτο προαύλιο γεμάτο δέντρα, πολύχρωμα λουλούδια και καλλωπιστικά φυτά. Στο προαύλιο σώζεται και ένα παλιότερο παρεκκλήσι.


Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος:  ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ


Ιστορικά στοιχεία:

Το παρεκκλήσι βρίσκεται στην οδό Ιωακείμ Σγουρού και κτίστηκε κτίστηκε από τον ιδιοκτήτη του οικοπέδου Νίκο Ζαρντινίδη και την αδερφή του Αναστασία στη μνήμη των γονέων τους. Η οικογένεια Ζαρντινίδη κατοικούσε δίπλα και παραχώρησε το οικόπεδο προκειμένου να κτιστεί το παρεκκλήσι.
Υπάρχουν επίσης δέκα δωρητές και δέκα έξη ευεργέτες, όπως χαρακτηρίζονται σε μαρμάρινες επιγραφές στερεωμένες εκατέρωθεν της εισόδου. Ορισμένοι από αυτούς έχουν κάποιο συγγενικό δεσμό με τον κτήτορα, ενώ οι υπόλοιποι είναι απλοί γείτονες.
Το παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής γιορτάζει στις 25 και 26 Ιουλίου και κατακλύζεται από πλήθος πιστών τόσο από την Ξάνθη όσο και από τις γύρω περιοχές.
Ο Νικόλαος Ζαρντινίδης (1917-2001) χρημάτισε Υπουργός Μεταφορών και Δημοσίων Έργων στην Κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1977, ενώ αργότερα διετέλεσε και ευρωβουλευτής.


Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Το παρεκκλήσι είναι μονόχωρος μικρός ναός, με είσοδο στη δυτική και νότια πλευρά του ναΐσκου. Υπάρχει εισαγωγικός χώρος εν είδει νάρθηκα με επίπεδη στέγη, χαμηλότερη από τη δίρριχτη στέγη του κεντρικού χώρου. Το καμπαναριό του παρεκκλησίου βρίσκεται πάνω στη στέγη, πάνω στο υπερυψωμένο στηθαίο που διαμορφώνεται, και στηρίζεται σε δύο πεσσούς.
Το παρεκκλήσι βρίσκεται μέσα σε ένα κατάφυτο προαύλιο γεμάτο δέντρα, πολύχρωμα λουλούδια και καλλωπιστικά φυτά. Στο προαύλιο σώζεται και ένα παλιότερο παρεκκλήσι.


Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Πάνω από την είσοδο υπάρχει μαρμάρινη κτητορική επιγραφή που αναφέρει «ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΜΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΝΙΚΟΣ ΖΑΡΝΤΙΝΙΔΗΣ 1967».
Το παρεκκλήσι βρίσκεται απέναντι από το στέκι του Πολιτιστικού Συλλόγου των Μικρασιατών κατά τις Γιορτές Παλιάς Πόλης.


Σκοπός - Χρήση: Εκκλησιαστικό κτίριο


Χαρακτηρισμός: ΦΕΚ 612Β/30-4-1976 και ΦΕΚ 661/Β/17-5-1976 ΦΕΚ 1097 Δ/14.12-1995


Χρονολόγηση (περίοδος): Δεκαετία 1960


Έτος κατασκευής: 1967


Τοποθεσία μνημείου: 41.14356386749423, 24.886994133185393


Βιβλιογραφικές παραπομπές:

•    «Εκκλησίες, Μονές και Παρεκκλήσια της Παλιάς Πόλης», Θωμάς Εξάρχου, Γιορτές Παλιάς Πόλης, 2000
•    «Οι Εκκλησίες της Παλιάς Ξάνθης», Γεώργιος Τσιγάρας, Δημοτική Επιχείρηση Ανάπτυξης Ξάνθης, Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου, 2008


 Διεύθυνση: Ιωακείμ Σγουρού


Επισκέψιμο: Όχι

 

Print
image
Όροι ΧρήσηςΠολιτική ΑπορρήτουCopyright 2024 by Δήμος Ξάνθης
Back To Top