Η Δημογεροντία της Ξάνθης και οι εκπρόσωποί της
Η διαδρομή έχει μήκος περίπου 2 χλμ., διάρκεια 60 λεπτών περίπου και είναι μέτριας δυσκολίας. Έχει ως αφετηρία τη συνοικία του Αγίου Βλασίου και τερματικό σταθμό τη συνοικία του Ακαθίστου. Σε αυτήν ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα μέσα από τα κτήρια να μάθει για την ελληνορθόδοξη κοινότητα, τη Δημογεροντία της Ξάνθης, τους σημαντικότερους δημογέροντες, όπως επίσης για κτίρια σχετιζόμενα με τη δραστηριότητα της κοινότητας. Η Δημογεροντία ήταν το διοικητικό σύστημα της ελληνορθόδοξης κοινότητας στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι δημογέροντες, γνωστοί αλλιώς ως προεστοί ή κοτζαμπάσηδες, ήταν άμισθοι ή έμμισθοι εκπρόσωποι, τους οποίους εξέλεγαν οι χριστιανοί με την έγκριση των Οθωμανών. Από τη μια, διευκόλυναν στη διοίκηση και την είσπραξη των φόρων για λογαριασμό των Οθωμανών και, από την άλλη, διοικούσαν την κοινότητα, μεριμνούσαν για τα σχολεία της, διαχειρίζονταν τα έσοδα των εκκλησιών, των μοναστηριών και την κοινοτική περιουσία, επιλύαν δικαστικά ζητήματα και επέβαλλαν σωφρονιστικές ποινές. Πρόεδρος της Δημογεροντίας ήταν ο Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου. Δραστήριοι μητροπολίτες υπήρξαν ο Ευγένιος (1792-1848) και ο Ιωακείμ Σγουρός (1864-1912).

Στην Ξάνθη η Δημογεροντία συνεδρίαζε στον Ναό του Τιμίου Προδρόμου και αργότερα στο Μητροπολιτικό Μέγαρο. Σχολεία της Δημογεροντίας αποτελούσαν το Στάλειο Νηπιαγωγείο, η Ματσίνειος Σχολή, ενώ σχολείο λειτουργούσε και στο προαύλιο του Αγίου Βλασίου. Γνωστά ονόματα που διετέλεσαν Δημογέροντες είναι οι Μιχάλογλου, ο Βαληξόγλου, ο Καραμπέτσης, ο Χασιρτζόγλου, ο Στάλιος, ο Σιγάλας, ο Ματσίνης, οι Βέλιοι, ο Λαδάς, ο Σταυρόπουλος κ.ά. Πολλοί από αυτούς υπηρέτησαν ως εκκλησιαστικοί επίτροποι στους διάφορους ναούς της πόλης, ως έφοροι/δάσκαλοι των σχολείων, ενώ σημαντικές ήταν οι ευεργεσίες και οι δωρεές τους προς την ελληνορθόδοξη κοινότητα της Ξάνθης.

18. Εκκλησιαστική Βιβλιοθήκη

Σύντομη τεκμηρίωση:

Το κτίριο κτίστηκε την περίοδο μεταξύ 1870 και 1890 πιθανόν αρχικά ως κατοικία, ενώ μετέπειτα δωρίσθηκε στην τοπική εκκλησία. Το κτίσμα ανήκει σήμερα στην Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου και αναστηλώθηκε από το Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης (Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ.) του οποίου υπήρξε η έδρα από το 1993 μέχρι το 2005.
Σήμερα λειτουργεί ως Εκκλησιαστική Βιβλιοθήκη της Μητρόπολης, με περίπου ετπά χιλιάδες τόμους εκκλησιαστικού και ιστορικού περιεχομένου. Η Βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή για το κοινό κατά τις πρωινές ώρες, αλλά μόνο κατόπιν συνεννόησης με τη Μητρόπολη. Πρόκειται για ένα διώροφο κτίριο, στο οποίο διακρίνονται νεοκλασικά στοιχεία. Διαθέτει σιδερένιο μπαλκόνι, σιδεριές στα παράθυρα και στον τοξωτό φεγγίτη πάνω από την είσοδο. Οι παραστάδες της εισόδου, το πλαίσιο του φεγγίτη καθώς και τα απλά πλαίσια των παραθύρων είναι φτιαγμένα με την ντόπια πέτρα Μάνδρας. Το επίχρισμα στο εξωτερικό του κτιρίου μιμείται ισόδομο σύστημα δόμησης.
Εσωτερικά του κτιρίου βρίσκεται κεντρική σάλα, γύρω από την οποία διατάσσονται τα δωμάτια.


Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος:  ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ


Ιστορικά στοιχεία:

Το κτίριο κτίστηκε την περίοδο 1870-1890 πιθανόν αρχικά ως κατοικία, ενώ μετέπειτα δωρίσθηκε στην τοπική εκκλησία. Το κτίσμα ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου και αναστηλώθηκε από το Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης (Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ.) του οποίου υπήρξε έδρα από το 1993 μέχρι το 2005. Σήμερα λειτουργεί ως Εκκλησιαστική Βιβλιοθήκη της Μητρόπολης, με περίπου ετπά χιλιάδες τόμους εκκλησιαστικού και ιστορικού περιεχομένου. Η Βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή για το κοινό, μόνο κατόπιν συνεννόησης με τη Μητρόπολη.


Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Πρόκειται για ένα διώροφο κτίριο, στο οποίο διακρίνονται νεοκλασικά στοιχεία. Διαθέτει σιδερένιο μπαλκόνι, σιδεριές στα παράθυρα και στον τοξωτό φεγγίτη πάνω από την είσοδο. Οι παραστάδες της εισόδου, το πλαίσιο του φεγγίτη καθώς και τα απλά πλαίσια των παραθύρων είναι φτιαγμένα με την ντόπια πέτρα Μάνδρας.
Εσωτερικά του κτιρίου βρίσκεται κεντρική σάλα, γύρω από την οποία διατάσσονται τα δωμάτια.


Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Το επίχρισμα στο εξωτερικό του κτιρίου μιμείται ισόδομο σύστημα δόμησης.


Σκοπός - Χρήση: Κατοικία, Εκκλησιαστικό κτίριο


Χαρακτηρισμός: Διατηρητέο, Φορέας ΥΠΠΟ, Απόφαση ΔΙΛΑΠ/Γ/11/63051, ΦΕΚ 73/Β/28-2-86


Χρονολόγηση (περίοδος): Τελευταίο τέταρτο 19ου αιώνα


Έτος κατασκευής: 1870-1890


Τοποθεσία μνημείου: 41.14382, 24.88778


Βιβλιογραφικές παραπομπές:

•    Ι. Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου https://im- xanthis.gr/ekklisiastiki-vivliothiki/
•    ΠΑΚΕΘΡΑ https://pakethra.gr/edres/


 Διεύθυνση: Αντίκα 14


Επισκέψιμο: Όχι

 

Print
image
Όροι ΧρήσηςΠολιτική ΑπορρήτουCopyright 2024 by Δήμος Ξάνθης
Back To Top