Η Δημογεροντία της Ξάνθης και οι εκπρόσωποί της
Η διαδρομή έχει μήκος περίπου 2 χλμ., διάρκεια 60 λεπτών περίπου και είναι μέτριας δυσκολίας. Έχει ως αφετηρία τη συνοικία του Αγίου Βλασίου και τερματικό σταθμό τη συνοικία του Ακαθίστου. Σε αυτήν ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα μέσα από τα κτήρια να μάθει για την ελληνορθόδοξη κοινότητα, τη Δημογεροντία της Ξάνθης, τους σημαντικότερους δημογέροντες, όπως επίσης για κτίρια σχετιζόμενα με τη δραστηριότητα της κοινότητας. Η Δημογεροντία ήταν το διοικητικό σύστημα της ελληνορθόδοξης κοινότητας στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι δημογέροντες, γνωστοί αλλιώς ως προεστοί ή κοτζαμπάσηδες, ήταν άμισθοι ή έμμισθοι εκπρόσωποι, τους οποίους εξέλεγαν οι χριστιανοί με την έγκριση των Οθωμανών. Από τη μια, διευκόλυναν στη διοίκηση και την είσπραξη των φόρων για λογαριασμό των Οθωμανών και, από την άλλη, διοικούσαν την κοινότητα, μεριμνούσαν για τα σχολεία της, διαχειρίζονταν τα έσοδα των εκκλησιών, των μοναστηριών και την κοινοτική περιουσία, επιλύαν δικαστικά ζητήματα και επέβαλλαν σωφρονιστικές ποινές. Πρόεδρος της Δημογεροντίας ήταν ο Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου. Δραστήριοι μητροπολίτες υπήρξαν ο Ευγένιος (1792-1848) και ο Ιωακείμ Σγουρός (1864-1912).

Στην Ξάνθη η Δημογεροντία συνεδρίαζε στον Ναό του Τιμίου Προδρόμου και αργότερα στο Μητροπολιτικό Μέγαρο. Σχολεία της Δημογεροντίας αποτελούσαν το Στάλειο Νηπιαγωγείο, η Ματσίνειος Σχολή, ενώ σχολείο λειτουργούσε και στο προαύλιο του Αγίου Βλασίου. Γνωστά ονόματα που διετέλεσαν Δημογέροντες είναι οι Μιχάλογλου, ο Βαληξόγλου, ο Καραμπέτσης, ο Χασιρτζόγλου, ο Στάλιος, ο Σιγάλας, ο Ματσίνης, οι Βέλιοι, ο Λαδάς, ο Σταυρόπουλος κ.ά. Πολλοί από αυτούς υπηρέτησαν ως εκκλησιαστικοί επίτροποι στους διάφορους ναούς της πόλης, ως έφοροι/δάσκαλοι των σχολείων, ενώ σημαντικές ήταν οι ευεργεσίες και οι δωρεές τους προς την ελληνορθόδοξη κοινότητα της Ξάνθης.

64. Οικία Μαυρομιχάλη

Σύντομη τεκμηρίωση:

Το κτίριο οικοδομήθηκε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα από την οικογένεια Μαυρομιχάλη. Στο κτίσμα αυτό κατοικούσε ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης, ο οποίος ήταν Δημογέροντας κατά την οθωμανική περίοδο της πόλης και Δήμαρχος της πόλης μετά την ένταξη της περιοχής στο ελληνικό κράτος, κατά το χρονικό διάστημα 1922- 1924. Το 1935 η σύζυγός του Ειρήνη πούλησε το μερίδιό της από την κληρονομιά (1/4 του σπιτιού).
Πρόκειται για ένα τριώροφο επιβλητικό κτίσμα, το οποίο είναι κτισμένο σύμφωνα με τα πρότυπα της βαλκανικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα. Βασικά δομικά υλικά του κτιρίου είναι η πέτρα, εμφανής στο ισόγειο του κτιρίου, και το ξύλο. Το κτίριο περιλαμβάνει λίθινη τοιχοποιία στη θεμελίωση και το ισόγειο. Στο κτίριο ανοίγονται παράθυρα και τρεις θύρες, μία επί της οδού Μαυρομιχάλη (στο επίπεδο του πρώτου ορόφου) και άλλες δύο επί της οδού Πυγμαλίωνος Χρηστίδη. Περίτεχνες σιδεριές καλύπτουν τα παράθυρα τόσο του πρώτου όσο και του δεύτερου ορόφου.
Ακριβώς, δίπλα στο κτίριο υπάρχει μια δημόσια κρήνη με επίγραμμα με τη χρονολογία 1874. Η πάνω πλευρά της κρήνης, που ήταν γνωστή ως βρύση Μαυρομιχάλη, δημιουργεί εξώστη.


Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος:  ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ


Ιστορικά στοιχεία:

Το κτίριο σχεδιάστηκε εξ αρχής για να λειτουργεί ως κατοικία. Δεν φαίνεται να έχει αλλάξει χρήση από την ίδρυσή του. Το 1935 η σύζυγος του Γ. Μαυρομιχάλη πούλησε το 1/4 του σπιτιού στην Κλειώ, σύζυγο του Πιέρρου Πιερράκου.
Οικοδομήθηκε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα από την οικογένεια Μαυρομιχάλη. Στο κτίριο αυτό κατοικούσε ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης, δημογέροντας κατά την οθωμανική περίοδο της πόλης και δήμαρχος μετά την ένταξη της περιοχής στο ελληνικό κράτος, κατά το χρονικό διάστημα 1922 – 1924. Το 1935 η σύζυγος του Ειρήνη πούλησε το μερίδιό της από την κληρονομιά (1/4 του σπιτιού) στην Κλειώ, σύζυγο του Πιέρρου Πιερράκου.


Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Τριώροφο επιβλητικό κτίσμα, το οποίο είναι κτισμένο σύμφωνα με τα πρότυπα της βαλκανικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα. Βασικά δομικά υλικά του κτιρίου είναι το ξύλο και η πέτρα. Το κτίριο περιλαμβάνει πέτρινη τοιχοποιία στη θεμελίωση και το ισόγειο. Περίτεχνες σιδεριές καλύπτουν τα παράθυρα τόσο του πρώτου όσο και του δεύτερου ορόφου. Ακριβώς, μπροστά από το κτίριο υπάρχει μια κρήνη, η οποία έχει επίγραμμα με τη χρονολογία 1874.


Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Πρόκειται για μεγάλη τριώροφη λιθόκτιστη κατασκευή. Μπροστά στο κτίριο βρίσκεται κρήνη, που κτίσθηκε, όπως αναφέρεται στην κτητορική επιγραφή της, από τον Λευίτη Νεκτάριο, ιερέα, το 1874. Η κρήνη είναι γνωστή με την ονομασία βρύση Μαυρομιχάλη.


Σκοπός - Χρήση: Κατοικία


Χαρακτηρισμός: ΦΕΚ 612Β/30-4-1976 και ΦΕΚ 661/Β/17-5-1976 ΦΕΚ 1097 Δ/14.12-1995


Χρονολόγηση (περίοδος): Β’ μισό του 19ου αιώνα


Έτος κατασκευής: Β’ μισό του 19ου αιώνα


Τοποθεσία μνημείου: 41.14310003160047, 24.886535849366425


Βιβλιογραφικές παραπομπές:

•    Θωμάς Εξάρχου, Ξάνθη: Δέκα μονογραφίες (Ευεργέτες – Δωρητές, Καπνέμποροι και Δημόσια Πρόσωπα, Αρχοντικά, Καπναποθήκες και Κτίσματα, 1891 – 1961), Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ., Ξάνθη 2001


 Διεύθυνση: Μαυρομιχάλη 24


Επισκέψιμο: Όχι

 

Print
image
Όροι ΧρήσηςΠολιτική ΑπορρήτουCopyright 2024 by Δήμος Ξάνθης
Back To Top