Ηπειρώτες στην Ξάνθη
Η διαδρομή αυτή έχει μήκος περίπου 1 χλμ., διάρκεια 50’ λεπτών περίπου και είναι μικρής δυσκολίας. Ο επισκέπτης μέσα από τη διαδρομή, θα μπορέσει να πάρει στην Ξάνθη μια γεύση από Ήπειρο και να θαυμάσει την αριστοτεχνική μαεστρία των περίφημων Ηπειρωτών μαστόρων της πέτρας.

Η συνδρομή των κτιστών αυτών στην ανοικοδόμηση της παλιάς Ξάνθης ήταν σημαντική μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1829 και συνδέεται και με την εγκατάσταση και άλλων οικογενειών από την Ήπειρο στην Ξάνθη τον 19ο αιώνα (π.χ. ο συμβολαιογράφος και ασφαλιστής Στέφανος Μπλάτσιος, ο παιδίατρος Κωνσταντίνος Καραμπέτσης, ο γιατρός Γεώργιος Μαλετσίδης κ.ά.).

Οι Ηπειρώτες μάστορες έκτισαν εκκλησίες, σπίτια, βρύσες και γεφύρια στην πόλη και την περιοχή, όπως επίσης φιλοτέχνησαν λιθανάγλυφα που εντοπίζονται σε ναούς και οικίες (π.χ. σταυροί, μορφές αγίων κ.ά.). Τέλος, οι Ηπειρώτες συνδέονται με αναθέσεις και αφιερώσεις εικόνων και άλλων κειμηλίων στους ναούς της παλιάς Ξάνθης. Για παράδειγμα, ο Ηπειρώτης Γεώργιος Καγιαλίδης αφιέρωσε στον Μητροπολιτικό Ναό την εικόνα του Αγίου Γεωργίου του εν Ιωαννίνοις.

36. Κατάστημα και οικία - Βιβλιοπωλείο 2

Σύντομη τεκμηρίωση:

Το κτίριο οικοδομήθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου 1880-1890 στη συνοικία του Αγίου Βλασίου, σε έναν από τους πιο κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της πόλης εκείνη την εποχή.
Το κτίσμα σχεδιάστηκε εξαρχής έτσι ώστε να στεγάζει εμπορικό κατάστημα στο ισόγειο και κατοικία στον όροφο. Δεν έχει αλλάξει χρήση από την ίδρυσή του, καθώς ο χώρος του ισόγειου έχει χρησιμοποιηθεί για να στεγάσει διαφόρων ειδών καταστήματα (επιπλοποιείο, βιβλιοπωλείο).
Η σημερινή οδός Ελευθερίου Βενιζέλου λεγόταν παλιότερα Χρύσας, καθώς οδηγούσε στη Χρύσα, προάστιο της Ξάνθης, και είχε εμπορικό χαρακτήρα, κάτι που γίνεται αντιληπτό από τα διαφόρων ειδών καταστήματα που εντοπίζονται μέχρι και σήμερα. Το κτίσμα είναι διώροφο, λιτής αρχιτεκτονικής, σχεδιασμένο για να χρησιμοποιείται ως κατάστημα στο ισόγειο και κατοικία στον όροφο. Είναι κατασκευασμένο με λαξευτή λιθοδομή, με τον χαρακτηριστικό τοπικό γρανίτη. Κατά πάσα πιθανότητα η κατασκευή του κτιρίου πραγματοποιήθηκε από μπουλούκι Κουδαραίων (Ηπειρωτών) μαστόρων. Η εμπορική λειτουργία του κτιρίου καθόρισε τα μορφολογικά χαρακτηριστικά του, καθώς περιλαμβάνει συμμετρικά τοξωτά ανοίγματα στο ισόγειο (είσοδος και βιτρίνα του καταστήματος), τα οποία καλύπτονται με μεγάλα σιδερένια παραθυρόφυλλα.
Πάνω από την είσοδο και τα παράθυρα του ισογείου υπάρχει σκέπαστρο, το οποίο βασίζεται σε μεταλλικά στηρίγματα. Στα παράθυρα του ορόφου υπάρχουν περίτεχνες σιδεριές.


Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος:  ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ


Ιστορικά στοιχεία:

Το κτίριο οικοδομήθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου 1880-1890 στη συνοικία του Αγίου Βλασίου, σε έναν από τους πιο κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της πόλης εκείνη την εποχή.
Το κτίσμα σχεδιάστηκε εξαρχής έτσι ώστε να στεγάζει εμπορικό κατάστημα στο ισόγειο και κατοικία στον όροφο. Δεν έχει αλλάξει χρήση από την ίδρυσή του, καθώς ο χώρος του ισόγειου έχει χρησιμοποιηθεί για να στεγάσει διαφόρων ειδών καταστήματα (επιπλοποιείο, βιβλιοπωλείο).
Η σημερινή οδός Ελευθερίου Βενιζέλου λεγόταν παλιότερα Χρύσας, καθώς οδηγούσε στη Χρύσα, προάστιο της Ξάνθης, και είχε εμπορικό χαρακτήρα, κάτι που γίνεται αντιληπτό από τα διαφόρων ειδών.


Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Πρόκειται για διώροφο κτίσμα, λιτής αρχιτεκτονικής, σχεδιασμένο για να χρησιμοποιείται ως κατάστημα στο ισόγειο και κατοικία στον όροφο. Είναι κατασκευασμένο με λαξευτή λιθοδομή, με τον χαρακτηριστικό τοπικό γρανίτη. Κατά πάσα πιθανότητα η κατασκευή του κτιρίου πραγματοποιήθηκε από μπουλούκι Κουδαραίων (Ηπειρωτών) μαστόρων. 
Η εμπορική λειτουργία του κτιρίου καθόρισε τα μορφολογικά χαρακτηριστικά του, καθώς περιλαμβάνει συμμετρικά τοξωτά ανοίγματα στο ισόγειο (είσοδος και βιτρίνα του καταστήματος), τα οποία καλύπτονται με μεγάλα σιδερένια παραθυρόφυλλα.


Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Πάνω από την είσοδο και τα παράθυρα του ισογείου υπάρχει σκέπαστρο, το οποίο βασίζεται σε μεταλλικά στηρίγματα. Στα παράθυρα του ορόφου υπάρχουν περίτεχνες σιδεριές.


Σκοπός - Χρήση: Κατοικία, Εμπορικός χώρος


Χαρακτηρισμός: Διατηρητέο, Φορέας ΥΠΠΟ, Απόφαση ΔΙΛΑΠ/Γ/2387/42584, ΦΕΚ 567/92 - Διατηρητέο, Φορέας ΥΜΑΘ, Κατηγορία «Α», Απόφαση 5385, ΦΕΚ 1097/95


Χρονολόγηση (περίοδος): Τέλη 19ου αιώνα


Έτος κατασκευής: 1880-1890


Τοποθεσία μνημείου: 41.14015077872336, 24.886255595530887


Βιβλιογραφικές παραπομπές:

•    Ξάνθη. Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Δήμος Ξάνθης – Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ., Ξάνθη 2008


 Διεύθυνση: Ελευθερίου Βενιζέλου 29


Επισκέψιμο: Ναι

 

Print
image
Όροι ΧρήσηςΠολιτική ΑπορρήτουCopyright 2024 by Δήμος Ξάνθης
Back To Top