Η ευρωπαϊκή και βυζαντινή τέχνη στην Ξάνθη του 19ου αιώνα
Η διαδρομή έχει μήκος περίπου 2 χλμ., διάρκεια 60 λεπτών περίπου και είναι μέτριας δυσκολίας. Με τη διαδρομή αυτή θα δοθεί στον επισκέπτη με καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα και αναζητήσεις να γνωρίσει την ευρωπαϊκή και βυζαντινή τέχνη, όπως εκφράστηκαν σε κτίρια της παλιάς Ξάνθης κατά τον 19ο αιώνα.

Ξεκινώντας από το ναό του Αγίου Βλασίου και καταλήγοντας στην Οικία Σταυρόπουλου, θα επισκεφθεί κανείς τους ναούς της παλιάς Ξάνθης με τα ξυλόγλυπτα στο τέμπλο, τις φορητές εικόνες, τα αντικείμενα μικροτεχνίας, αντιπροσωπευτικά δείγματα της μεταβυζαντινής περιόδου. Στα κτίρια κοσμικής αρχιτεκτονικής θα θαυμάσει τις ευρωπαϊκής τεχνοτροπίας οροφογραφίες και τοιχογραφίες, της λεγόμενης Belle Époque (1871-1914).

Στις παλιές εκκλησίες αξίζει κανείς να παρατηρήσει τις βυζαντινές φορητές εικόνες που φέρουν έντονες δυτικές εικονογραφικές επιδράσεις, αναμειγνύονται με τα παραδοσιακά βυζαντινά πρότυπα και ακολουθούν τις θεολογικές αντιλήψεις μετά την άλωση. Φιλοτεχνούνται είτε από εργαστήρια που δραστηριοποιούνται στη Θράκη ή τη βόρεια Ελλάδα (π.χ. εργαστήριο της Αίνου), είτε από το αγιορείτικο εργαστήριο (π.χ. οι ζωγράφοι Νικηφόρος και ο μαθητής του Ιωάσαφ), είτε από μεμονωμένους ζωγράφους (π.χ. ο Νικόλαος από το Χάσκοϊ της Κωνσταντινούπολης, ο Θάσιος Μ. Ευαγγελίδης, ο Πατρινός Τάκης Πριονάς).

Αξίζει επίσης κανείς να παρατηρήσει τον Εσταυρωμένο στο Ναό του Αγίου Γεωργίου, έργο του Φώτη Κόντογλου (1959), την κεντητή εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στον Ναό των Ταξιαρχών, τον μαρμάρινο ανάγλυφο κηροστάτη στο Ναό του Αγίου Βλασίου.

Από την άλλη, στις πλούσιες νεοκλασικές κατοικίες μπορεί να δει κανείς έργα Βαυαρών ή Γερμανών ζωγράφων, όπως στις τοιχογραφίας στις Οικίες Κουγιουμτζόγλου, Σταυρόπουλου και Μιχάλογλου ή στις θεές από το δωδεκάθεο, που κοσμούν το κλιμακοστάσιο της Οικίας Μεταξά. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι οροφογραφίες με τα διακοσμητικά και φυτικά μοτίβα στο Αρχοντικό Ντανιέλ και στο Αρχοντικό Μωυσή, ενώ μοναδικό δείγμα νεοκλασικής γλυπτικής στην πόλη αποτελεί το άγαλμα στην αυλή του Ναού του Αγίου Γεωργίου.

73. Παρεκκλήσι Αγίου Φανουρίου

Σύντομη τεκμηρίωση:

Στην ανηφοριά της οδού Πυγμαλίωνος Χρηστίδη, στη συμβολή της με την οδό Βύρωνος, υπάρχει το Παρεκκλήσι του Αγ. Φανουρίου. Το παρεκκλήσι αυτό είναι ένα από τα πιο σύγχρονα παρεκκλήσια της συνοικίας του Ακαθίστου Ύμνου. Ο ναός του Ακαθίστου Ύμνου βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο παρεκκλήσι, επί της οδού Βύρωνος. Στο ίδιο σημείο που σήμερα βρίσκεται το παρεκκλήσι απεικονίζεται σε παλιές φωτογραφίες γωνιακό σπίτι με σαχνισιά, χτισμένο με βάση την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, το οποίο φέρεται ότι φιλοξενούσε τον ιερέα του ναού του Ακαθίστου Ύμνου.
Το Παρεκκλήσι του Αγίου Φανουρίου είναι ένα μικρό μονόχωρο κτίσμα, χωρίς προεξέχουσα αψίδα για το ιερό βήμα. Η κεντρική θύρα του κτίσματος έχει δύο μικρά παράθυρα εκατέρωθεν, ενώ το παρεκκλήσι στεγάζεται με μικρό θόλο, ο οποίος καλύπτεται με κεραμίδια.
Το παρεκκλήσι εορτάζει κάθε χρόνο στις 27 Αυγούστου, του Αγίου Φανουρίου, και οι νοικοκυρές ετοιμάζουν τη λεγόμενη φανουρόπιτα. Η φανουρόπιτα είναι ένα είδος κέικ λαδιού με το οποίο οι πιστοί ζητούν από τον Άγιο τη «φανέρωση» αντικειμένων ή ανθρώπων ή γενικά να βρουν κάτι που ψάχνουν.


Κατηγορία θεματικού ενδιαφέροντος:  ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ / ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ


Ιστορικά στοιχεία:

Στην ανηφοριά της οδού Πυγμαλίωνος Χρηστίδη, στη συμβολή της με την οδό Βύρωνος, υπάρχει το Παρεκκλήσι του Αγ. Φανουρίου. Το παρεκκλήσι αυτό είναι ένα από τα πιο σύγχρονα παρεκκλήσια της συνοικίας του Ακαθίστου Ύμνου. Ο ναός του Ακαθίστου Ύμνου βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο παρεκκλήσι, επί της οδού Βύρωνος.
Στο ίδιο σημείο που σήμερα βρίσκεται το παρεκκλήσι απεικονίζεται σε παλιές φωτογραφίες γωνιακό σπίτι με σαχνισιά, χτισμένο με βάση την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, το οποίο φέρεται ότι φιλοξενούσε τον ιερέα του ναού του Ακαθίστου Ύμνου.


Στοιχεία αρχιτεκτονικής:

Το Παρεκκλήσι του Αγίου Φανουρίου είναι ένα μικρό μονόχωρο κτίσμα, χωρίς προεξέχουσα αψίδα για το ιερό βήμα. Η κεντρική θύρα του κτίσματος έχει δύο μικρά παράθυρα εκατέρωθεν, ενώ το παρεκκλήσι στεγάζεται με μικρό θόλο, ο οποίος καλύπτεται με κεραμίδια.


Περιγραφή λοιπών στοιχείων:

Το παρεκκλήσι εορτάζει κάθε χρόνο στις 27 Αυγούστου, του Αγίου Φανουρίου, και οι νοικοκυρές ετοιμάζουν τη λεγόμενη φανουρόπιτα.


Σκοπός - Χρήση: Εκκλησιαστικό κτίριο


Χαρακτηρισμός: ΦΕΚ 612Β/30-4-1976 και ΦΕΚ 661/Β/17-5-1976, ΦΕΚ 1097 Δ/14.12-1995


Χρονολόγηση (περίοδος): Άγνωστο


Έτος κατασκευής: Άγνωστο


Τοποθεσία μνημείου: 41.14475722437683, 24.88599465561325


Βιβλιογραφικές παραπομπές:

•    «Εκκλησίες, Μονές και Παρεκκλήσια της Παλιάς Πόλης», Θωμάς Εξάρχου, Γιορτές Παλιάς Πόλης, 2000
•    «Οι Εκκλησίες της Παλιάς Ξάνθης», Γεώργιος Τσιγάρας, Δημοτική Επιχείρηση Ανάπτυξης Ξάνθης, Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου, 2008


 Διεύθυνση: Βύρωνος 14 & Π. Χρηστίδη


Επισκέψιμο: Όχι

 

Print
image
Όροι ΧρήσηςΠολιτική ΑπορρήτουCopyright 2024 by Δήμος Ξάνθης
Back To Top